پديد آورندگان :
شيخ عليزاده، محمدعلي نويسنده , , فياض، محمد نويسنده استاديار پژوهشي، بخش تحقيقات مرتع، موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع كشور ,
كليدواژه :
سرمادهي , رشد رويشي و زايشي , مراحل فنولوژي , Festuca ovina
چكيده فارسي :
در اين تحقيق، صفات مختلف مرتبط با رشد رويشي و زايشي 5 جمعيت Festuca ovina شامل جمعيت‌هاي كلاك، سيراچال، گرگان، كردستان و زنجان در شرايط گلخانه مورد بررسي قرار گرفتند. ابتدا بذرهاي جمعيت‌ها خيسانيده شدند و بعد با پيش‌سرما °C4 به مدت دو هفته در يخچال در مقايسه با شاهد بدون تيمار پيش‌سرما قرار گرفتند. سپس بذرها در گلدان كاشته شدند و به گلخانه با تناوب دمايي °C5±20 به‌مدت 16 ساعت در روشنايي و 8 ساعت تاريكي منتقل شدند. به‌منظور اعمال تيمار سرما و ورناليزاسيون، در پانزدهمين روز سن رشد گياه‌چه‌ها، تعدادي از گلدانها به گلخانه با دماي°C 4 به‌مدت دو هفته منتقل شدند و دوباره در محيط طبيعي قرار گرفتند. صفات رويشي گياهچه و صفات زايشي براي 5 جمعيت اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد كه ميانگين صفات درصد و سرعت سبز‌شدن، طول گياهچه و شاخص بنيه، تعداد پنجه و سطح برگ در جمعيت‌هاي كلاك، سيراچال، گرگان و كردستان با تيمار سرما نسبت به شاهد افزايش يافت. در مقابل در جمعيت زنجان ميانگين تعداد پنجه و سطح برگ در تيمار سرما نسبت به شاهد كاهش نشان داد. البته ميانگين تمامي صفات زايشي و وزن تر و خشك گياه هر 5 جمعيت با تيمار سرما نسبت به شاهد داراي افزايش معني‌داري بودند. نتايج محاسبه درجه حرارت تجمعي رشد ((GDD در سه مراحل فنولوژي شامل پنجه‌دهي، گلدهي و برداشت نشان داد كه درجه حرارت تجمعي رشد هر 5 جمعيت در تيمار سرما كمتر از شاهد بود. به‌طوري‌كه جمعيت‌هاي در معرض تيمار سرما زودتر از نمونه‌هاي شاهد به گل رفتند و ميانگين بعضي از صفات زايشي نظير طول ساقه، تعداد خوشه و تعداد خوشه‌چه، عملكرد بذر، وزن تر و خشك در واكنش به سرما داراي افزايش بودند و اين افزايش در دو جمعيت كردستان و گرگان نسبت به ساير جمعيت‌ها بيشتر بود.
واژه‌هاي كليدي: سرمادهي، مراحل فنولوژي، رشد رويشي و زايشي،Festuca ovina
چكيده لاتين :
Abstract
In this research project, some vegetative and generative taints were evaluated in 5 populations of Festuca ovina including: Kelack, Sirachal, Gorgan Kordestan, Zanjan, in greenhouse conditions. The seed samples of five populations were sown on the pots with temperatures (20±5) °C for day and (5-12) °C for night time. For cold treatment, some pots were transferred at 4°C on 15th of seedling growth stage for two weeks and again were returned to normal conditions of greenhouse. After a while, those pots were placed outdoor to complete the flowering stage. Vegetative and generative traits including: percent and speed of emergence, seedling length, vigor index, tiller number and leaf area, plant height, peduncle length, panicle length, panicle number and flag leaf length, seed yield, fresh and dry weigh were calculated for five populations. Results showed that the means of percent and speed of emergence, seedling length, vigor index, tiller number and leaf area in populations of Kelak, Sirachal, Goragan and Kordestan were increased by cold treatment compared to control. The mean values of generative traits in 5 populations by cold treatment were higher than that of control. Results also showed that populations subjected to cold treatment flowered earlier due to having lower values of growth degree days (GDD). Therefore, the emergence of flower in five populations was earlier with cold treatment than that of control. The mean of some generative traits including plant height, number of panicle, seed yield, fresh and dry weight were increased by cold treatment but this increasing was more for Kordestan and Gorgan than other populations.
Key words: cold treatment, vegetative and generative ggrowth, Festuca ovina, growth degree days.
