بررسي كج‌فهمي‌هاي دانش‌آموزان پايه پنجم ابتدايي دربـاره مفهوم گرمـا و دمـا

A Study of 5th grade primary school studentsʹʹ misconceptions about heat and temperature

چكيده: هدف از مطالعه حاضر، بررسي كج‌فهمي‌هاي دانش‌آموزان پايه پنجم ابتدايي درباره مفهوم گرما و دماست. مفاهيمي كه هم در برنامه درسي مدارس و هم در زندگي روزانه اهميت فراواني دارند. تعداد 136 نفر از دانش‌آموزان پسر پايه پنجم ابتدايي از چهار آموزشگاه منطقه 6 شهر تهران انتخاب شدند و در اين مطالعه شركت داده شدند. براي گردآوري اطلاعات، از يك آزمون تشخيصي حاوي پنج سوال باز پاسخ و چندگزينه‌اي استفاده شد و سپس پاسخ‌هاي دانش‌آموزان در قالب توضيحات داده شده و همچنين شركت در مصاحبه نيمه ساختار يافته مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه دانش‌آموزان تصورات و كج‌فهمي‌هاي گوناگوني درباره مفهوم گرما و دما دارند كه قبلاً در هيچ منبعي گزارش نشده است. بر پايه اين يافته‌ها ضرورت دارد تا در بازبيني برنامه‌هاي درسي و مواد آموزشي علوم تجربي دوره ابتدايي كه اخيراً توسط وزارت آموزش‌و‌پرورش در حال انجام است، در سازماندهي مفاهيم مرتبط با گرما و دما و مدل‌سازي آن‌ها در كتاب‌هاي درسي توجه زيادي مبذول گردد.

The aim of the present study was to investigate 5th grade primary school studentʹs misconceptions about heat and temperature, concepts that are important in school science curricula and closely related to daily life. A sample including 136 primary school students who were studying at the 5th grade in 4 educational school districts of 6th region of Tehran were selected and participated in the study. A test comprising five open-ended and multiple-choice diagnostic questions and also semi-structured interviews were used to collect the required data. Findings showed that students have many various and different conceptions about heat and temperature and many of which have not been previously documented. In the light of the study, it can be suggested that due to the Ministry of Education’s recent revisions of the science education curricula and instructional materials, further emphasis should be put on heat and temperature and its modeling in related course books.