شناسايي عوامل موثر بر ضايعات سيب در استان زنجان

An Investigation of the Factors Affecting Apple Wastes in Zanjan Province, Iran

روند افزايشي ضايعات محصولات كشاورزي يكي از چالش‌هاي فراروي اكثر كشورها به ويژه كشورهاي در حال توسعه است. سياست‌مداران و انديشمندان مجامع علمي جهان سوم درصدد برآمده‌اند براي كاهش ضايعات محصولات كشاورزي در مراحل كاشت، داشت، برداشت و مراحل توزيع و مصرف چاره‌انديشي كنند. هدف كلي اين پژوهش كه در سال 1387 انجام شده، شناسايي عوامل موثر بر ضايعات سيب در استان زنجان بود. پژوهش از نوع كاربردي، روش پژوهش از نوع پيمايشي و جامعه آماري آن شامل باغداران سيب در استان زنجان بود. روش نمونه‌گيري، طبقه‌اي با انتساب متناسب و حجم نمونه بر اساس فرمول كوكران تعداد 200 باغدار تعيين شد. ابزار پژوهش پرسشنامه‌اي بود كه روايي (صوري و محتوايي) آن بر اساس نظر جمعي از استادان ترويج و آموزش كشاورزي دانشگاه تهران و كارشناسان سازمان جهاد كشاورزي زنجان تاييد و پايايي آن با استفاده از مطالعه راهنما (83/0=?) به‌ دست آمد. داده‌هاي جمع‌آوري شده با استفاده از نرم‌افزار SPSSwin نسخه 5/11 تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها نشان داد كه مهم‌ترين عوامل ايجادكننده ضايعات شامل مديريت ناصحيح پس از برداشت، عرضه مازاد، اقليم، زيرساختي- برنامه‌ريزي، مديريت داشت، مديريت برداشت و ناكارآمدي سازمان‌ها بود، كه در مجموع 9/78 درصد تغييرات ضايعات را تبيين كرد.

The increasing trend in agricultural wastes is one of the most important challenging problems in most countries, especially the developing ones. Policymakers and researchers being on the alert, do their best to reduce these wastes. The main purpose followed in this study, done in 2007, was to investigate the factors affecting the level of wastes of apple in Zanjan Province, Iran. The study population consisted of apple growers in Zanjan. To select the sample population Stratified Random Sampling was employed, the sample being comprised of 200 apple growers. The questionnaireʹs validity was confirmed by judgement ofa panel of faculty members, University of Tehran and as well by some experts from Zanjan’s Agriculture Jihad Organization. Reliability was assessed through Cronbachsʹ-Alpha with ?=0.83 indicating that the reliability of the questionnaire was acceptable. SPSS/win 11.5 Software was made use of for data analysis, and Factor Analysis method was employed to identify the factors explaining the dependent variableʹs variance. The results revealed that seven factors explained 78.9 percent of the total variance. Inappropriate post- harvesting management with 19.69%, of significance was found out as the first important influencing factor. Other factors were recognized as excess supply, ecosystem, infrastructural- planning, pre-harvesting management, harvesting management, and inefficeny of organizations.