اعتبارسنجي نسخه فارسي آزمون پيش بيني لكنت در كودكان 3 تا 8 ساله لكنتي فارسي زبان و تعيين روايي آن

Validity Measurement of Persian version of stuttering prediction instrument (SPI) in children among 3-8 years oldwho stutter and determination of its reliability

چكيده زمينه و هدف: ارزيابي شدت لكنت و همچنين پيش بيني مزمن و غير مزمن بودن لكنت در كودكان لكنتي كه براي ارزيابي و برنامه ي درماني به مراكز مختلف مراجعه مي كنند بسيار حايز اهميت مي باشد و نياز به ابزاري معتبر با كاربرد آسان بسيار به چشم مي خورد. بنابراين پژوهش حاضر با هدف اعتبارسنجي نسخه فارسي آزمون پيش بيني لكنت در كودكان 3 تا 8 ساله لكنتي و تعيين روايي آن صورت گرفت. روش بررسي: در اين مطالعه توصيفي – تحليلي در ابتدا با استفاده از پروتكل ترجمه و معادل سازي International Quality of Life Assessment Project (IQOLA) درجه دشواري و كيفيت ترجمه اوليه آزمون پيش بيني لكنت (Stuttering Prediction Instrument :SPI) مورد بررسي قرار گرفت. سپس به منظور معادل سازي فرهنگي سوال هاي پرسشنامه نظر 8 متخصص با استفاده از روش كمي تعيين روايي محتوايي لاواشه گرفته شد. همزمان 13 آسيب شناس گفتار و10 نفر از والدين كودكان لكنتي درباره روان و قابل فهم بودن سوال هاي پرسشنامه بر طبق چك ليست ارزيابي روايي صوري قضاوت كردند. در ادامه با اجراي يك مطالعه آزمايشي بر روي 10 كودك 3 تا 8 ساله ي لكنتي روايي صوري، ثبات دروني و پايايي آزمون SPI بررسي شد. بعد از اين مرحله از 52 كودك لكنتي آزمون SPI و همچنين آزمون سنجش شدت لكنت? (Stuttering Severity Instrument3:SSI3) و چك ليست كوپر(Cooper Chronicity Checklist) ، به منظور بررسي روايي همزمان ، گرفته شد. در پايان نسخه فارسي آزمون SPI بر روي 15 كودك لكنتي در دو بار به فاصله 7 تا 10 روز به منظور بررسي ثبات آزمون – باز آزمون تكميل گرديد. يافته ها: از مجموع 15 آيتم مربوط به ترجمه اوليه آزمون" پيش بيني لكنت" جمعاً 10مورد( 84درصد) ترجمه آسان و كيفيت ترجمه مطلوب داشتند. تحليل داده-هاي موجود نشان مي دهد كه آزمون داراي روايي مي باشد. ميان نمرات آزمون SPI و SSI3 همبستگي 93/0 و همچنين ميان چك ليست كوپر و آزمون SPI همبستگي معني داري (001/0) وجود دارد. به منظور كسب اطمينان از آنكه سوالات هر بخش، ساختهاي مرتبط را بررسي مي كنند، آلفاي كرونباخ براي هر 4 بخش آزمون در دو مرحله انجام آزمون گرفته شد كه از 77/0 تا 98/0 بود و ضريب آلفاي كرونباخ براي كل آزمون 97/0 بود كه نشان از سطح بالاي ثبات دروني دارد. ميان نمرات آزمون SPI و SSI3 و همچنين ميان نمرات آزمون SPI و چك ليست كوپر در 15 كودك لكنتي مورد مطالعه در مرحله دوم انجام آزمون همبستگي قوي 94/0 در سطح معني داري وجود داشت. نتيجه گيري: از مجموع نتايج بدست‌آمده از تحقيق حاضر مي‌توان به‌ طوركلي به‌آساني و كيفيت مطلوب ترجمه و حفظ همگني در آيتم‌هاي نسخه اصلي پي برد و از اين جنبه مي‌توان اميدوار بود كه ابزار به ‌دست آمده با ابزار اصلي مطابقت دارد. به منظور بررسي بخش هاي آزمون SPI از ديدگاه متخصصين ايراني با هدف قابليت كاربرد آزمون در سطح جامعه ايران، مراحل مختلفي انجام گرفت كه در نهايت با انجام تغييرات لازم آزمون مطلوبي تهيه گرديد. همچنين وجود همبستگي قوي و معني دار بين مقياس SSI3 و بخش هاي مختلف آزمون SPI و همچنين همبستگي معني دار بين چك ليست پيش بيني مزمن بودن كوپر و آزمون SPI نمايانگر روايي همگراي خوب هر بخش در SPI مي باشد. به‌طور كلي نتايج اين مطالعه گوياي اين مهم است كه آزمون SPI از همخواني دروني و تكرارپذيري و دركل از پايايي مطلوبي نيز برخوردار است. در پايان، اين تحليل‌ها ثابت كرد كه تمام بخش هاي آزمون از پايايي و روايي مناسبي برخوردار هستند و بعد از هنجاريابي آن دركل كشور مي‌توان از اين ابزار در كاربردهاي باليني و پژوهشي استفاده كرد. كليد واژه ها: لكنت ، روايي ، پايايي، مزمن بودن

Abstract Background and Aim: The current research was performed to investigate validity measurement of Persian version of stuttering prediction instrument (SPI) in children among 3-8 years old who stutter and determination of its reliability. Materials and Methods: Translation of the SPI Test was examined by using IQOLAʹs translation protocol and equalization. Then for determination of itʹs logical validity, expertise views were collected by means of the method of Lawasche content validity. 52 children who stutter were examined by SPI test and also SSI3 test and the cooper stuttering chronicity prediction checklist for determination of construct and concurrent validity. Internal stability was examined by using alpha ration and finally at the end, Persian version of SPI was completed by twice examination of 15 stutterer children with duration of 7-10 days concerning examination of reliability of test-retest. */1-+ Conclusion: Existing strong and meaningful correlation between SSI3 and SPI test and also between cooper chronicity prediction checklist and SPI test are indicative of good convergence of each part in SPI test. Finally, these analyses verify that all parts of the test are benefiting from proper reliability and validity. Keywords: stuttering, validity, reliability, chronicity