تبيين ساختاري- منطقي «بث الشكوي» در شعر فارسي

Structural-logical analysis of Bath-al-shekwa in Persian poetry

اشعار حاوي گله و شكايت يا اصطلاحا «بث الشكوي / شكواييه» ها كه در دوره اي خاص از تكوين شعر فارسي شايد بتوان آن را از ديدگاه انواع فرعي ادبي نيز بررسي كرد، هم از نظر فني و ادبي بخش قابل ملاحظه اي از شعر فارسي، و هم از نظر انساني و روانشناسي، قسمتي مهم از فطرت و رفتار آدمي را در مواجهه با دنياي خارج از خويشتن تشكيل ميدهند و با توجه به اهميت اين مطلب، اقتضا ميكند كه گنجينه شعر فارسي و ميراث شعرا از اين زاويه نگاه نيز مورد بررسي كارشناسي و تخصصي قرار گيرد. اين مقاله ميكوشد، در مباني موضوع تحقيق تعريفي روشن از «شكايت» و «شكواييه» ارايه، و حد و رسم منطقي آن را بيان كند.ايرادهاي وارد بر تقسيم «شكواييه» در منابع پيشين را مطرح و "تقسيمي" جامعتر از آن، بر پايه محورهايي صحيح و قابل قبول ارايه دهد و مباحثي جديد را در انواع آن طرح و بررسي نمايد. كه براستي جاي خالي اين هر دو، در آثار پيشين و دايره المعارفهاي فارسي احساس ميشود.

The “complaint verse”, which can be examined as a literary sub-type in some Persian poetry developmental period, forms a large part of Persian poetry in technical and literary fields, just as makes up an important part of man’s nature and behaviour in human and psychology aspects when exposing to the world outside of self. So considering the importance of the subject, it demands that the Persian poetry heritage be professionally examined from this point of view. This article, in fundamentals of question, tries; - To provide a clear definition of “complaint” and “complaint verse”, and express its logical essentials and descriptions. - To argue some objections on the existing sources’ divisions of “complaint verse” and propose a more comprehensive one of that, based on more proper and acceptable axes, and survay some new topics on its types, Which their vacancy is being seen in Persian encyclopedias and other available sources.