سبك‌شناسي كاربرد تصاوير تشبيهي در شعر كودك و نوجوان (بر اساس مطالعه موردي آثار مصطفي رحماندوست و افسانه شعبان‌نژاد)

The stylistics of the application of metaphorical images in children and adolescents poetry (Based on a case study of Mustafa Rahmandoust and Afsaneh Shaban Nezhad literary works)

تشبيه از برجسته‌ترين صورتهاي خيال است كه شاعران كودك و نوجوان در دوره معاصر، به كاربرد آن توجه ويژه‌اي را نشان داده‌اند. در اين پژوهش كه با هدف بررسي سبك‌شناسي كاربرد تصاوير تشبيهي در آثار ادبي كودك و نوجوان صورت پذيرفته، تلاش گرديده تا به شيوه توصيفي و تحليلي و با توجه به منابع بلاغت سنّتي، به اين پرسش اساسي پاسخ داده شود كه كيفيّت كاربرد تصاوير تشبيهي در آثار كودك و نوجوان چگونه است؟ لذا بعنوان نمونه آثار شعري دو تن از برترين آفرينندگان آثار كودك و نوجوان كشور، يعني مصطفي رحماندوست و افسانه شعبان‌نژاد، انتخاب گرديده و كاربرد تشبيه از جهت: ساختار، اركان، تعدد طرفين، وجه‌شبه و حسّي و عقلي بودن، بررسي شده و در نهايت بسامد كاربرد آنها در جداول‌ جداگانه-اي نشان داده شده است. نتيجه اين تحقيق ضمن اين كه بيانگر كاربرد تشبيه بعنوان ابزاري مهم در روشنگري، خيال‌انگيزي و تاثير بيشتر سخن در آثار كودك و نوجوان است، نشان از آن دارد كه نوع مشبهً‌به‌هاي بكار گرفته‌شده، پراكندگي تشبيهات گسترده و فشرده و انواع تشبيه از حيث تعدد طرفين از جمله موارد نشان‌دهنده تفاوتهاي سبكي بين شعر كودك و نوجوان از يكديگر است و خصيصه‌هايي نظير حسّي و مفرد بودن طرفين تشبيه و وجه‌شبه، و قريب بودن زاويه تشبيه از جمله موارد شباهت اشعار اين گروه‌هاي سنّي با يكديگر ميباشد.

Simile is one of the most prominent imageries that contemporary poets have shown a considerable attention to its application. This study aims at a stylistic investigation of the application of metaphorical images in children and adolescents poetry. An attempt has been made to answer the following question by means of a descriptive- analytical method and by considering traditional rhetorical resources: how is the quality of metaphorical imagesʹ application in children and adolescents literary works? Therefore as a sample, the poems of the two greatest children and adolescents poets i.e. Mustafa Rahmandoust and Afsaneh Shaban Nezhad were chosen and the application of simile in terms of the following factors was evaluated: structure, the multiplicity of sides (tenor and vehicle), the point of comparison, and being sensory and intellectual. Also the frequency of their application was shown in separate tables. The results not only showed the application of simile as an important device in the enlightenment, imagination, and the higher impact of speech in children and adolescents literary works but also it revealed that the type of used vehicles, the distribution of extensive and intensive similes, and the types of simile in terms of the multiplicity of sides are among the factors that show stylistic differences between children and adolescents poems. And factors like "the point of comparison and simile sides being sensory and singular" and "the closeness of the extent of similarity" are among the similarities of the poems of these two age groups.