عوامل موثر در انگيزش شغلي اعضاي هيات‌علمي دانشگاه علوم پزشكي يزد: كاربرد تيوري انگيزش هرزبرگ

Effective Factors in Job Motivation of Faculty Members in Shahid Sadoughi University of Medical Sciences: an Application of Herzberg’s Motivation Theory

مقدمه: انگيزه دانشگاهيان يك عامل كليدي در كيفيت آموزش، پژوهش و پيشرفت هر كشور است. بنابراين بي‌انگيزه بودن و عدم رضايت شغلي آن‌ها مي‌تواند موجب تهديد سلامت جسمي، رواني و كيفيت زندگي آن‌ها و مانع دستيابي به اهداف عالي دانشگاه گردد. مطالعه حاضر با هدف تعيين عوامل موثر در انگيزش شغلي اعضاي هيات‌علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد صدوقي يزد مبتني بر تيوري هرزبرگ انجام شد. روش‌ها: اين مطالعه توصيفي- مقطعي به روش سرشماري در ميان اعضاي هيات‌علمي دانشگاه علوم پزشكي يزد انجام گرفت. ابزار جمع‌آوري اطلاعات پرسشنامه دو قسمتي شامل يازده سوال زمينه‌اي و جمعيت شناختي و چهل گويه مبتني بر نظريه دو عاملي انگيزش هرزبرگ در قالب يازده عامل (پنج عامل در حيطه دروني و شش عامل در حيطه بيروني) بود. پرسشنامه‌ها پس از تاييدروايي و پايايي توسط 230عضو هيات‌علمي به روش خودگزارش‌دهي تكميل شد و داده‌ها ا استفاده ازآمار توصيفي و تي تست مستقل و آناليز واريانس يك‌طرفه در سطح معناداري 05/0 مورد بررسي قرار گرفت. نتايج: 7/68 درصد از اعضاي هيات‌علمي مرد و 3/31 درصد زن بودند. حيطه بيروني عوامل انگيزشي نسبت به حيطه دروني از اهميت بيش‌تري برخوردار بود و به ترتيب عوامل امنيت شغلي، حقوق و دست‌مزد، شرايط محيط كار، موقعيت و ارتقاي شغلي، پيشرفت و توسعه شغلي از اهميت بيش‌تري برخوردار بودند. عامل استقلال و مسووليت به عنوان كم اهميت‌ترين عامل شناخته شد. نتيجه‌گيري: پيشنهاد مي‌شود جهت ارتقاي سطح انگيزش اعضاي هيات‌علمي به عوامل بيروني مبتني بر نظريه هرزبرگ توجه بيش‌تري شود.

Introduction: Motivation of faculties is a key factor for quality of research and education of every nation. Lack of motivation and job satisfaction as a result, may threat physical and mental health of faculties and their quality of life and consequently impede professional achievements. Herzbergʹs expression motivation model evaluates two domains; motivation and mental hygiene. This study aimed to determine effective factors in job motivation of faculties in Shahid Sadoughi University of Medical Sciences based on Herzberg’s model. Methods: This cross-sectional study was performed on all faculties of Shahid Sadoughi University of Medical Sciences through census sampling. Data collection tool was a questionnaire of two different parts including 11 questions on background and demographic data in first part and 40 items based on Herzbergsʹ two-factor theory of job motivation in a frame of eleven factors (5 internal and 6 external domains) in the second part. After confirming validity and reliability, questionnaires were completed by 230 faculties through self report. Data was analyzed using descriptive statistics, independent t-test, and one-way ANOVA at 0.05 significance level, Results: 68.7 percent of faculties were male and 31.3 percent were female. The external domain was more important to the participants compared to internal domain. Job security, income, conditions of workplace, level and promotion, and job progress and development were the most important factors respectively. Independence and responsibility identified to be the least important factors. Conclusion: In order to improve faculties’ job motivation, we recommend pay further attention to external factors of Herzberg’s theory.