معرفي روشي ساده براي تعيين زاويه فيلتر وج (Wedge) در طراحي درمان ديواره قفسه سينه در راديوتراپي

A Simple Alternative Method for Determining Wedge Angle in Chest Wall Radiotherapy Treatment Planning

سابقه و هدف: سرطان پستان يكي از شايعترين سرطانهاي زنان در جهان است كه بعد از ماستكتومي، راديوتراپي بهترين گزينه درماني آن است. ايجاد توزيع دز يكنواخت در تمام حجم درمان يكي از مهمترين اهداف راديوتراپي مي باشد. هدف از اين تحقيق ارزيابي زواياي ديواره قفسه سينه با خطوط مرجع (عمودي و افقي)، براي انتخاب زاويه بهينه فيلتر وج در راديوتراپي پستان ماستكتومي شده، مي باشد. مواد و روشها: در اين مطالعه 140 بيمار كه پس از جراحي ماستكتومي نياز به راديوتراپي داشتند، مورد بررسي قرار گرفتند. بيماران با سيستم طراحي درمان دو بعدي ALFARD يا طراحي درمان سه بعدي CorePLAN درمان شدند. هيستوگرام دز - حجم براي هر مورد براي زواياي مختلف وج و همچنين ميدان باز استخراج شد. با آناليز و مقايسه آنها زاويه وج بهينه بدست آمد. زاويه ديواره قفسه سينه با خطوط مرجع با نرم افزار GET DATA اندازه گيري شد. سپس زاويه قفسه سينه و زاويه بهينه وج براي بدست آوردن رابطه بين آنها، مقايسه شد. يافته ها: زاويه وج بهينه براي درمان هر بيمار تابعي از زواياي قفسه سينه بود. در تمام بيماران با استفاده از فيلتر وج دز يكنواخت تري براي درمان فراهم شد و نتايج حاصل از تعيين زاويه وج بهينه با روش جديد اندازه گيري زواياي قفسه سينه و روش تهيه هيستوگرام دز _ حجم به عنوان روش استاندارد همخواني داشت. نتيجه گيري: نتايج اين تحقيق نشان داد كه زاويه ديواره قفسه سينه در بيماران ماستكتومي شده روش جديدي براي انتخاب زاويه وج بهينه درمان است. همچنين اين روش نسبت به روش تهيه هيستوگرام دز – حجم داراي فرآيند زماني كوتاه تري مي باشد.

BACKGROUND AND OBJECTIVE: Breast cancer is the most common cancer in women worldwide and radiotherapy is the best treatment choice after mastectomy. One of the main aims of radiotherapy is applying the uniform dose distribution in all treatment volume. The objective of this study was to evaluate the chest wall angle by reference axis (vertical and horizontal) and use optimum wedge filter in post-mastectomy radiotherapy. METHODS: One hundred and forty cases of breast cancer after mastectomy surgery were included in this study. Patients were planned by ALFARD treatment planning system (TPS) or three-dimensional (3D) CorePLAN Treatment Planning System (TPS). Dose Volume Histograms (DVHs) with different wedge angles and without wedge were obtained for every case. DVHs were analyzed and compared for finding optimum wedge angle. Chest wall angle with reference axis was determined by GetData software. The wedge angel and chest wall angel were compared to reach the equation between them. FINDINGS: The optimum wedge angle was the function of chest wall angles. In all cases the compensating wedge filter causes better homogeneity index and results of chest wall angle determination were in good agreement with the results of DVHs as gold standard for determining homogeneity index. CONCLUSION: Finding of this study showed that an improved chest wall angle in mastectomy patients is a new method for choosing optimum wedge angle. Also time cost of this method is better than DVH technique. KEY WORDS: Radiotherapy, Dose volume histogram (DVH), Wedge filter, Mastectomy, Treatment planning system (TPS).