اثر عصاره هاي آبي و آبي الكلي پوسته، دانه و عصاره آبي الكلي پولپ هندوانه ابوجهل (Citrullus colocynthis) بر فاكتورهاي ليپيدي و آنزيم هاي كبدي موش صحرايي نر تغذيه شده با فروكتوز

Effect of Crust and Seed’s Aqueous Extract and Hydro-Alcoholic Extracts of Crust, Seed and Pulp of Citrullus Colocynthis on Lipid’s Factors and Hepatic Enzyme in Fructose-Fed Male Rats

سابقه و هدف: گياهان دارويي از ديرباز در طب سنتي جهت درمان بسياري از بيماري ها استفاده مي شوند. با توجه به اثر فروكتوز بر فاكتورهاي ليپيدي خون و اثر سميت كبدي و تاثير هندوانه ابوجهل بر كاهش ميزان چربي خون و برخي آنزيم هاي كبدي اين مطالعه به منظور بررسي اثر عصاره قسمت هاي مختلف اين گياه بر ميزان چربي و آنزيم هاي كبدي موش هاي صحرايي نر دريافت كننده فروكتوز در آب آشاميدني انجام شد. مواد و روشها: در اين مطالعه تجربي از 63 سر موش صحرايي نر بالغ نژاد ويستار در محدوده وزني 200 تا 300 گرم استفاده شد. پس از دريافت فروكتوز 10% در آب آشاميدني به مدت 8 هفته، حيوانات به 7 گروه كنترل، فروكتوز 10% و عصاره هاي آبي و آبي الكلي پوست، دانه و عصاره آبي الكلي پولپ تقسيم شدند. عصاره ها با غلظت mg/kg200 به صورت گاواژ در دو هفته پاياني به حيوانات داده شد. 12 ساعت بعد از آخرين گاواژ خون گيري مستقيم از قلب حيوانات پس از بيهوشي سبك توسط اتر انجام گرفت. پس از سانتريفوژ خون حيوان، سطح سرمي آن جدا و فاكتورهاي ليپيدي و آنزيم هاي كبدي توسط كيت هاي تجاري و با كمك دستگاه اتوآناليزر اندازه گيري و مقايسه گرديد. يافته ها: نسبت LDL به HDL در گروه عصاره آبي پوست (08/1±46/2) در مقايسه با گروه هاي فروكتوز (15/0±98/0) و كنترل (1/0±98/0) افزايش يافت (01/0p < ). آسپارتات آمينوترانسفراز در گروه هاي عصاره آبي دانه و آبي پوست در مقايسه با گروه هاي كنترل و فروكتوز بترتيب كاهش و افزايش (05/0p < )، پيدا كرد. آلانين ترانسفراز در گروه عصاره آبي پوست نسبت به گروه هاي كنترل و فروكتوز افزايش يافت (01/0p < ) همچنين آلكالين فسفاتاز در گروه عصاره آبي پوست افزايش (05/0p < ) و در گروه عصاره آبي دانه كاهشي معني دار نسبت به موش هاي كنترل (01/0p < ) و فروكتوز (05/0p < ) از خود نشان داد. نتيجه گيري: نتايج مطالعه نشان داد كه پوست هنداونه ابوجهل اثر منفي بر پروفايل ليپيدي و آنزيم هاي كبدي داشته و اثر سميت كبدي را بيشتر از خود نشان مي دهد، اما دانه هندوانه ابوجهل اثر كاهنده بر فاكتورهاي ليپيدي و آنزيم هاي كبدي دارد.

BACKGROUND AND OBJECTIVE: Herbal medicine had been excessively used for treatment of many diseases in traditional medicine. Because of effect of fructose on lipid profile and hepatic enzymes, it was decided to study the effect of extract of different parts of Citrullus colocynthis on lipid profile and hepatic enzymes in fructose-fed male rats. METHODS: In this experimental study, 63 adult male Wistar rats weighting 200-300 (g) were used. After fructose 10% induced in drinking water for 8 weeks, the animals were randomly divided into 7 groups: control, Fructose10%, aqueous extracts of seed, hydro-alcoholic extracts of seed, aqueous extracts of crust, hydro-alcoholic extracts of crust and hydro-alcoholic extracts of pulp. The extracts (200mg/kg) were administered orally and conducted for 2 terminal weeks. The animals were weighed and anesthetized for the serum blood collection to determine lipid profile and hepatic enzymes after at least a 12-h fast with manufacture kits and autoanalyzer machine. FINDINGS: LDL/HDL ratio in aqueous extracts of crust group (2.46±1.08) increased in comparison with control and fructose groups (0.98±0.1 and 0.98± 0.15, respectively) (p < 0.01). Aspartate aminotransferase (AST) in aqueous extracts of seed and aqueous extracts of crust groups decreased and increased in comparison with control and fructose groups, respectively (p < 0.05). Alanine aminotransferase (ALT) in aqueous extracts of crust group increased in comparison with control and fructose groups (p < 0.01), also alkaline phosphatase (ALP) in aqueous extracts of crust group increased (p < 0.05) but this enzyme in aqueous extracts of seed group decreased significantly in comparison with control (p < 0.01) and fructose (p < 0.05) group. CONCLUSION: According to the results, crust of Citrullus colocynthis has negative effect on lipid profile, hepatic enzymes and hepatotoxicity and seed of this fruit has decrease effect on lipid profile and hepatic enzymes. KEY WORDS: Citrullus colocynthis, Fructose, Lipid, Hepatic enzyme.