چرايي پيدايش و گسترش بافت‌هاي فرسوده

The Reason behind the Emergence and Spread of Deteriorated Fabrics

فرسودگي بافت‌هاي شهري يكي از معضلاتي است كه از گذشته‌هاي دور شاهد آن هستيم، اما در چند دهه اخير، ابعاد گسترده‌تري پيدا كرده است. اقدامات گوناگوني كه به صورت نوسازي بافت‌هاي فرسوده شهري در جهان و از جمله در ايران صورت گرفته است، نتايج ناموفق يا با موفقيت كمتري داشته است. اينكه "فرسودگي چيست؟" و "نوسازي بافت‌هاي فرسوده به چه معني است؟" پرسش‌هايي است كه همواره پيش روي پژوهشگران بوده است. مطالعات نشان مي‌دهد اقداماتي كه تاكنون انجام شده است، نتوانسته نيازهاي نوسازي بافت‌هاي فرسوده شهري را پاسخ گويد. هدف اين مقاله، به چالش كشيدن مسايل مربوط به فرسودگي و نوسازي و كوشش در جهت يافتن پاسخ پرسش‌هاي مطرح شده در بالا است. با ديد انتقادي به رويكردهايي كه تاكنون نسبت به فرسودگي و نوسازي بافت‌هاي شهري ارايه و به آنها عمل شده است، اين مسيله بيش از پيش عيان مي‌شود كه درك درستي از فرسودگي و نوسازي وجود ندارد. نتايج حاصل از پژوهش چندساله كه بخشي از آن در اين مقاله بيان شده، نشان مي‌دهد هم پديده فرسودگي و هم برنامه نوسازي نيازمند تغيير روش و نگرش از تفكر جز ‌نگر به تفكر كل‌نگر است تا درك درستي از نوسازي حاصل شده و اقدامات صورت گرفته مفيد واقع شود. در اين رابطه، "فرسودگي" را پديده‌اي بسيار پيچيده مي‌دانيم كه برحسب شرايط اجتماعي، اقتصادي و سياسي يك جامعه تغيير مي‌كند. "نوسازي" نيز به عنوان برنامه پيشگيري، كاهش اثرات و بازگرداندن بافت شهري فرسوده به حالت كارآمد، در صورتي شناخته مي‌شود كه ترميم شبكه‌هاي آسيب‌ديده اجتماعي و اقتصادي و برقراري مجدد جريان‌هاي قطع شده را انجام دهد.

Old urban fabrics have always been major problems which have presented wider dimensions in recent decades. Various measures in old urban fabrics renewal in the world, including Iran, have resulted in unsuccessful or less successful consequences. Multiple questions such as "What is urban blight?" And "What does renewal of old urban fabric mean?" have been posed to researchers. Moreover, studies show that the procedures have failed to answer the needs of urban renewal of old fabrics. The paper aims to challenge issues related to old urban blight and renewal and efforts in order to find answers to the posed questions. Having a critical approach toward old urban fabric and renewal of urban fabric, it is more explicit that no proper understanding old urban fabric renewal has been introduced yet. The results of perennial researches presented in this paper explains that either the phenomena of urban blight and urban renewal program requires a change in method and approach from detailed thinking to holistic thinking to be usefully measured and known. In this regard, the "urban blight" phenomenon is very complex in terms of social, economic, political and social changes. "Renewal" as well as a program for preventing mitigating and restoring urban blight will efficiently been known in case it repairs damaged social and economic networks and restores interrupted currents .