بررسي ارتباط افسردگي پس از زايمان با تغذيه انحصاري با شير مادر

Association of Postpartum Depression and Exclusive Breastfeeding

مقدمه: در سال‌هاي اخير، شاخص‌هاي مربوط به تغذيه انحصاري با شير مادر در ايران افت داشته است. از آن جا كه شيردهي انحصاري با شير مادر به فاكتورهاي متعددي بستگي دارد، شناخت هر يك از اين عوامل تاثيرگذار در اتخاذ استراتژي‌هاي پيشگيرانه از قطع زود هنگام تغذيه انحصاري با شير مادر، كمك كننده خواهد بود. اين مطالعه، با هدف تعيين ارتباط بين افسردگي پس از زايمان با تغذيه انحصاري با شير مادر صورت گرفته است. روش‌ها: اين مطالعه مقطعي از نوع مورد- شاهد، در طي شش ماه اول سال 1391 در شهر قم صورت گرفت. مادران به 3 گروه 100 نفره بر حسب وضعيت تغذيه نوزاد خود تقسيم شدند. در اين مطالعه، جهت خنثي كردن متغيرهاي دخيل در افسردگي، از روش‌هاي محدودسازي و همسان‌سازي استفاده شد. در اين مطالعه جهت گردآوري داده‌ها، علاوه بر پرسش‌نامه مشخصات دموگرافيك، از پرسش‌نامه استاندارد Beck نيز استفاده شد. داده‌ها در سطح معني‌داري كمتر از 05/0 تحليل گرديد. يافته‌ها: ميانگين نمره افسردگي در گروه تغذيه انحصاري با شير مادر 81/12، در گروه تغذيه تكميلي همزمان با شير مادر 59/13 و در گروه قطع كامل شيردهي 06/15 نمره بود كه اختلاف معني‌داري بين گروه‌ها يافت نشد. افسردگي خفيف در گروه تغذيه انحصاري با شير مادر 5 درصد، در گروه تغذيه تكميلي همزمان با شير مادر 8 درصد و در گروه قطع كامل شيردهي 10 درصد بود. همچنين افسردگي شديد فقط در گروه قطع كامل شيردهي به ميزان 5 درصد مشاهده شد. همچنين بين افسردگي با كفايت شير و حمايت همسر، ارتباط معكوس معني‌دار مشاهده گرديد. نتيجه‌گيري: اگر چه ميزان افسردگي در گروه انحصاري تغذيه با شير مادر كمتر از ساير گروه‌ها بود، اما آزمون آناليز واريانس، اختلاف معني‌داري را در اين خصوص نشان نداد. همچنين درك مادران از كفايت شير و نيز حمايت همسر، موجب كاهش ميزان افسردگي مي‌شد.

Abstract Background: Since exclusive breastfeeding depends on several factors, recognition of any of these factors influence the adoption of preventive strategies for early termination of breast-feeding would be helpful. This study aimed to determine the relationship between postpartum depressions and exclusive breastfeeding. Methods: In this cross-sectional and case-control study, during the second and third seasons of 2012 in the city of Qom, Iran, 100 mothers were divided into groups according to their infantsʹ nutritional status. In addition to collecting demographic data, Beck questionnaire was used to determine the depression status. Data at a significance level of less than 0.05 were analyzed. Findings: The mean depression score was 12.81, 13.59, and 15.06 in the exclusive breastfeeding, complementary feeding with breast milk, and complete cessation of breast-feeding groups, respectively; the score was not significantly different between the groups. Prevalence of mild depression was 5%, 8%, and 10% in the exclusive breastfeeding, complementary feeding with breast milk, and complete cessation of breast-feeding groups, respectively. Also, major depression disorder was seen only in complete cessation of breast-feeding group with the rate of 5%. There was a significantly inverse association between the depression score and insufficient milk and having supportive spouse. Conclusion: Although the score of depression in exclusive breastfeeding group was less than other groups, but ANOVA test showed no significant difference in this regard. Maternal perception of milk insufficiency as well as having support of spouse reduced the depression.