بازنمايي تحولات سوريه در شبكه الجزيره (2013 ـ 2011)

The Role of Aljazeera in Framing of Syrian Crisis (2011-2013)

جهان عرب از سال 2011 دگرگوني‌هاي سياسي بنيادي به خود ديده است، به‌طوري‌كه موج اعتراض‌ها و انقلاب‌هاي مردمي تاكنون منجر به بركناري چهار ديكتاتور در كشورهاي تونس، مصر، ليبي و يمن شده و باعث دگرگوني‌ها و اصلاحات اساسي در ساير كشورهاي اين منطقه شده است. رسانه‌هاي جمعي از جمله شبكه‌هاي خبري ماهواره‌اي با پخش و انعكاس اطلاعات و وقايع به‌صورت شنيداري و ديداري و همچنين از طريق پايگاه‌هاي اطلاع‌رساني خود، زمينه آگاهي و بسيج سياسي مردم و جوامع را به ارمغان مي‌آورند كه اين امر در مورد كشورهايي كه داراي رسانه‌هاي دولتي و حكومت‌هاي تك‌حزبي هستند چشمگيرتر مي‌نمايد. يكي از اين شبكه‌هاي خبري ماهواره‌اي كه نقش چشمگيري در انقلاب‌هاي كشورهاي جهان عرب داشته، شبكه قطري الجزيره است. اين شبكه به‌دليل ماهيت حرفه‌اي و پشتوانه مالي خود توانسته طرف‌داران زيادي نه‌تنها در جهان عرب بلكه در تمام دنيا جذب كند. ولي رويكرد اين شبكه در انعكاس اخبار و چارچوب‌سازي رويدادهاي سوريه، سوگيرانه و بر اساس اهداف كلي سياست خارجي قطر است. اين مقاله با استفاده از منابع كتابخانه‌اي و اينترنتي و به شيوه توصيفي ـ تحليلي، ابتدا به بررسي نظري نقش رسانه در بازنمايي و چارچوب‌سازي رويدادها پرداخته و سپس سعي دارد به اين سوال پاسخ مناسب دهد: «رويكرد شبكه خبري الجزيره در بازنمايي و چارچوب‌سازي تحولات سوريه در طي سال‌هاي 2011 تا 2013 چگونه بوده است؟»

Arab world has seen fundamental changes since 2011 and the wave of political developments and the so-called Arab Spring revolutions have toppled four dictators in Tunisia, Egypt, Libya and Yemen. Mass media and satellite networks by online, professional and genuine reflection of political developments have made people aware of their rights and have mobilized them politically. This is much true for authoritarian countries that monopolize mass media and have deprived people of true information. Aljazeera is one of the satellite news networks which have had a significant role in the revolutions of the Arab world. Aljazeera by applying a delicate professionalism could attract a lot audience in the Arab World and even globally. But the approach of this network in the coverage of news and events in the Middle East and especially Syria has been biased and are directed along Qatari foreign policy. This article by analytic-descriptive methodology firstly outlines theoretical deliberation about the mass media’s role in framing of political events; and secondly it analyses the Aljazeera’s role in Syrian crisis since March 2011.