اثربخشي درمان فعال‌سازي رفتاري و فراشناختي بر علايم افسردگي، اضطراب و راهبردهاي شناختي تنظيم هيجان

Effectiveness of Behavioral Activation and Metacognitive Therapy on Depression, Anxiety and Cognitive Emotion Regulation Strategies

هدف پژوهش حاضر بررسي اثربخشي درمان گروهي كوتاه مدت فعال‌سازي رفتاري و فراشناختي بر علايم افسردگي، اضطراب و راهبردهاي شناختي تنظيم هيجان (شامل خودسرزنشي، پذيرش، نشخوار فكري، بازارزيابي مثبت و فاجعه سازي) در دانشجويان بود. در يك طرح نيمه آزمايشي از نوع پيش آزمون-پس آزمون توام با گروه كنترل، تعداد 41 نفر از دانشجويان مقطع كارشناسي دانشگاه شهيد چمران اهواز پس از ارزيابي باليني اوليه و احراز شرايط پژوهش انتخاب و به صورت تصادفي به سه گروه درمان فعال‌سازي رفتاري (13 نفر)، درمان فراشناختي (14 نفر) و گروه كنترل (14 نفر) تخصيص يافتند. گروههاي آزمايشي 8 جلسه درمان هفتگي فعال‌سازي رفتاري و يا فراشناختي را دريافت داشتند. ابزارهاي مورد استفاده پرسشنامه افسردگي بك، پرسشنامه اضطراب بك و پرسشنامه راهبردهاي شناختي تنظيم هيجاني بودند كه در سه مرحله‌ي قبل از مداخله، پايان مداخله و پيگيري 2 ماهه تكميل شدند. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از تحليل كوواريانس چند متغيري استفاده شد. نتايج آزمون بونفروني نشان داد كه هر دو درمان فعال‌سازي رفتاري و فراشناختي به طور مساوي بر علايم افسردگي و اضطراب اثربخش بودند. با اين حال، تكنيك‌هاي درماني با توجه به اثربخشي‌شان بر جنبه‌هاي مختلف تنظيم هيجان مانند بازارزيابي مثبت و فاجعه سازي به لحاظ آماري با هم متفاوت بودند؛ بدين صورت كه درمان فراشناختي در مقايسه با درمان فعال‌سازي رفتاري در تعديل اين راهبردها اثربخش‌تر بود. در پيگيري 2 ماهه نيز نتايج درماني كمابيش باقي مانده بودند؛ به جز متغير پذيرش، كه اثربخشي درمان فراشناختي در مقايسه با درمان فعال‌سازي رفتاري بر روي اين راهبرد همچنان حفظ شده بود ولي نمرات گروه درمان فعال‌سازي رفتاري تا حدودي بازگشت نشان داده بود. با توجه به اثربخشي هر دو درمان بر علايم افسردگي، اضطراب و نيز راهبردهاي شناختي تنظيم هيجان، درمان گروهي كوتاه مدت فعال‌سازي رفتاري و يا فراشناختي مي‌توانند براي مراجعيني كه جهت دريافت درماني اثربخش و مقرون به صرفه به مراكز مشاوره دانشجويي مراجعه مي‌كنند گزينه‌ي درماني مناسبي باشند.

The aim of this study was to examine the effects of brief group behavioral activation (BA) and metacognitive therapy (MCT) on depression, anxiety, and cognitive emotional regulation strategies (including self-blame, acceptance, rumination, positive reappraisal and catastrophizing) in University students. In a pretest-posttest quasi-experimental design, with a control group, 41 bachelor students of Shahid Chamran University of Ahvaz, after primary clinical assessment and acquisition of study criteria, were randomly assigned to either BA (n = 13), MCT (n = 14), or a waiting-list control group (n= 14). The treatment groups received treatments in 8 sessions. The Beck Depression Inventory, Beck Anxiety Inventory, and Cognitive Emotion Regulation Questionnaire were used for measuring variables, before and after the intervention, and 2-month follow up. Data were analyzed using multivariate analysis of covariance. Post hoc pair-wise comparisons showed that both treatments were equally effective for depressive and anxiety symptoms. However, therapeutic techniques differed with regard to their effects on specific facets of emotion regulation, such as Positive Reappraisal and Catastrophizing, with MCT being more effective in modifying this strategies, compared to BA. Therapeutic gains were maintained to some extent over 2-month follow up, except for Acceptance variable, indicating that MCT?S therapeutic effects, on this strategy were maintained, comparing to BA. Given the efficacy of both treatments on depression and anxiety symptoms and cognitive emotion regulation strategies, brief BA and MCT could be an alternative for the clients that seek an effective and economic treatments in university counseling centers.