نقد حسن و قبح شرعي غزالي بر مبناي اخلاق كانت

The Critique of Ghazali’s Legal Good and Evil on the Basis of Kantian Ethic

امام محمد غزالي معروف به حجت الاسلام (450-505 ه.ش) و كانت(1804-1734.م) دو چهره فلسفي بسيار مهم در تاريخ بشرهستند كه با نوآوري در مهمترين مسايل اخلاقي تاثيرات فراواني در تفكر جوامع خود پيرامون اخلاق بر جاي گذاشته اند. هدف اين دو انديشمند كه با فاصله زماني 3قرن پا به عرصه جهان گذارده اند،حفظ و صيانت از دين بوده است. مقاله حاضر با بيان حسن و قبح شرعي از ديدگاه غزالي متكلم و عالم سني و اشعري مذهب ايراني و بررسي نتايج حاصل از پذيرش اين ديدگاه و مقايسه آن با مباني و اصول اخلاقي كانت، در صدد اين مطلب است كه دايره عمل اخلاق مبتني بر حسن و قبح شرعي اخلاقي محدود بوده و در نهايت به ضديت با مباني شرع منتهي مي شود.

Imam Mohammad Ghazali (1058-1111 C.E.), known as Hojat al-Islam, and Immanuel Kant (1734-1804 C.E) are two distinguished figures in the history of thought who exercised a strong influence on the ethic of their societies. Their main aim was protection and safeguarding of religion. This article firstly presents the viewpoints of Ghazali on the legal good and evil and then compares it with the Kantian ethical principles. Finally we come to the conclusion that the ethic based upon the legal good and evil is severely restricted and leads to a violation of legal codes and divine laws.