بررسي عوامل مرتبط با پذيرش سيستم اطلاعات بيمارستاني بر اساس "چارچوب ارزش هاي رقابتي"

Assessment the related factors to hospital information system acceptanceaccording to "Competing Values Framework"

مقدمه: فرهنگ حاكم بر سازمان و ديدگاه كاركنان نسبت به فناوري اطلاعات از جمله عوامل موثر بر موفقيت در اجراي سيستم هاي اطلاعات مي باشد. مطالعه حاضر با هدف تعيين عوامل مرتبط با پذيرش سيستم اطلاعات بيمارستاني بر اساس "چارچوب ارزش هاي رقابتي" انجام شد. مواد و روش ها: در اين پژوهش توصيفي-همبستگي، الگوي مفهومي پيشنهادي براساس ادبيات موضوع تدوين، و با نظرسنجي از 7 نفر از خبرگان تاييد گرديد. پرسشنامه دو بخشي مطالعه بر اساس متغيرهاي الگوي مورد نظر شامل پرسشنامه "پذيرش سيستم اطلاعات بيمارستان" (Hospital Information System Acceptance) و"ابزار ارزيابي فرهنگ سازماني" (Organizational Culture Assessment Instrument) مجموعاً حاوي 90 سوال طراحي شد. روايي به روش نسبت روايي محتوا و پايايي اين ابزار با محاسبه ضريب آلفاي كرونباخ مورد بررسي قرار گرفت. داده هاي پژوهش از طريق توزيع حضوري پرسشنامه ها در ميان 400 نفر از كاربران سيستم اطلاعات بيمارستاني با استفاده از شيوه نمونه گيري طبقه اي در بيمارستان هاي مورد مطالعه گردآوري شد. آزمون الگوي مفهومي، با استفاده از روش مدل سازي معادلات ساختاري و تحليل مسير با بهره گيري از نرم افزار ليزرل نسخه 7/8 صورت پذيرفت. يافته ها: بررسي شاخص مجذور كاي نرم شده (88/1) روشن ساخت الگوي پژوهش با داده ها برازش مطلوبي دارد. شاخص هاي نيكويي برازش، برازش تطبيقي، برازش تعديل شده، و خطاي ريشه مجذور ميانگين تقريب به ترتيب برابر با 98/0، 98/0، 94/0، 047/0 بودند. طبق الگوي مزبور، رابطه فرهنگ توسعه اي با درك سودمندي (020/0 P=) و رابطه فرهنگ توسعه اي و نيز فرهنگ سلسله مراتبي با بكارگيري سيستم از نظر آماري معني دار بود (019/0 P=). نتيجه گيري: نتايج حاصل از آزمون الگوي پژوهش نشان داد فرهنگ توسعه اي و سلسله مراتبي با پذيرش سيستم اطلاعات بيمارستاني مرتبط هستند. پيشنهاد مي شود مسيولين ذيربط در راستاي تسهيل و ارتقا پذيرش سيستم اطلاعات بيمارستاني، به پرورش محيطي با گرايش بيشتر به فرهنگ توسعه اي و فرهنگ سلسله مراتبي در بيمارستان مبادرت ورزند. كليد واژه ها: سيستم اطلاعات بيمارستاني، مديريت بيمارستان، فرهنگ سازماني، پذيرش فناوري، چارچوب ارزش هاي رقابتي.

Introduction: Organizational culture and employee attitude towards information technology are considered as the factors influencing successful implementation of information systems. The aim of this research was to determine the related factors to Hospital Information System (HIS) acceptance according to Competing Values Framework. Materials and Methods: In this descriptive-correlative study, the conceptual model was proposed according to the related literature, and it was confirmed by the views of 7 experts. The two-part questionnaire including "HIS Acceptance" and "Organizational Culture Assessment Instrument" with total of 90 questions was developed based on the model variables. The validity of the questionnaire was obtained by content validity ratio, and its reliability was measured by calculating Cronbach’s Alpha. The research data was gathered through distributing the questionnaires among 400 users of HIS in the considered hospitals by using stratified sampling method. To test the conceptual model, Structural Equation Modeling and path analysis methods were used by applying LISREL Software version 8.7. Findings: The Normed Chi Square Index (1.88) showed that the model had fitness with the gathered data. The indices included Goodness of Fit Index=0.98, Comparative Fit index= 0.98, Adjusted Goodness of Fit index=0.94, Root Mean Square Error of Approximation= 0.047. According to the research model, the correlation of developmental culture and Perceived Usefulness (P=0.020) and the correlation of developmental, also hierarchical cultures and HIS use (P=0.019) were statistically significant. Conclusion: The results of testing the research model indicated that developmental and hierarchical cultures are related to HIS acceptance. In order to facilitate and improve HIS acceptance, it is recommended that the related authorities embark on fostering an environment with tendency towards developmental and hierarchical culture in the hospitals. Keywords: Hospital Information System, Hospital administration, Organizational culture, Technology acceptance, Competing values framework.