پژوهشي پيرامون خانه هاي دوم و نقش آنها در تغييرات كاربري اراضي نواحي روستايي (مطالعه موردي: روستاهاي هروي، حاج عبدال و ديزج ليلي خان واقع در دره ليقوان استان آذربايجانشرقي)

A Research on Second Houses and their Role in Rural Area Land Use Changes (Case Study: Heravi villages, Haj Abdal and Dizaj Leili Khani Located in East Azerbaijan Lighvan Valley)

تاثيرات متقابل فضايي و روابط عملكردي بين شهرها با نواحي پيراموني و از آن جمله نواحي روستايي واقع در حوزه نفوذ آنها، به مرور منجر به تـغييرات مـختلف در عرصه هاي گوناگون آنها مي گردد. از جمله تغييرات مهمي كه عمدتاً متاثر از شهرها بوده و در دهه هاي اخير در برخي از نواحي روستايي ايران مشاهده مي شود، همانا تغييرات كاركردي منبعث از رواج گردشگري روستايي در آنهاست. نـواحي روستايي حوزه نـفوذ كلانشهر تـبريز نيز از اين قاعده مستثني نبـوده و با شكل گيري و رواج ساخت خانه هاي دوم به عنوان يكي از اشكال گردشگري روستايي، تغييرات كاركردي قابل توجهي را تجربه مي كنند. براي تبيين چگونگي تغييرات كاركردي صورت گرفته و عوامل تاثيرگذار بر آن، سه روستا از روستاهاي حوزه نفوذ كلانشهر تبريز به عنوان نمونه انتخاب و مورد بررسي قرار گرفته اند. روش مطالعه در اين مقاله مبتني بر مطالعه ميداني (مشاهده مستقيم، تكميل پرسشنامه هاي مختلف) مي باشد. در مطالعه حاضر جهت بررسي و بيان روابط موجود بين متغيرهاي تحقيق «روش توصيفي، تحليلي» و براي بررسي آثار پيشين و تغييرات و تحولات صورت گرفته از روش «اسنادي» استفاده مي شود. به لحاظ هدف نهايي، مطالعه از نوع كاربردي است. يافته هاي اين تحقيق نشان مي دهد كه تغييرات صورت گرفته عمدتاً در سال اي اخيررخ داده است و ساخت خانه هاي دوم ضمن تحميل تغييرات عمده بر كاربري اراضي اين روستاها، سبب شده اند تا بخش قابل توجهي از كاركرد كشاورزي اين روستاها به كاركرد تفريحي ـ فراغتي تبديل شوند.

Spatial interactions and functional relationships between cities and surrounding regions such as rural areas, located in their hinterland, gradually lead to different changes in their different spheres. Among important changes mainly affected by cities and seen in some rural areas of Iran in recent decades, there are functional changes originated from promoting rural tourism in them. Rural areas of Tabriz metropolitan are not excluded from of this rule and they are experiencing significant functional changes by formatting and promoting construction of second houses as a form of rural tourism. To explain how the functional changes are made and effective factors on them three village of Tabriz hinterland, have been chosen as reprehensive villages and were examined. Methods in present study are descriptive, analytical and we examined and express the relationships among research variables. The document method was used to review previous works and their changes and developments. This was a practical study in terms of our ultimate goal. The findings of this study show that these changes mainly have occurred during recent years and construction of second houses have to converting a significant proportion of agricultural function of these villages to entertainment-leisure function and also imposing major changes on land use of these villages.