بررسي و ارزيابي خدمات مراكز بهداشتي– درماني شهر زابل با استفاده از مدل TOPSIS

The Assessment of Health Centers Services of Zabol City Using TOPSIS Model

خدمات مراكز بهداشتي - درماني در سطح شهرها با سلامت و پيشرفت جوامع شهري ارتباط مستقيم دارد. افراد جامعه در سنين مختلف احتياجات بهداشتي متفاوتي دارند و تامين اين نيازها در چارچوب ارايه مطلوب خدمات مراكز بهداشتي- درماني امكان پذير مي باشد. بنابراين ارزيابي خدمات بهداشتي و درماني در ابعاد مختلف كمي و كيفي ضرورت پيدا مي نمايد. در اين جهت، تعيين اولويت ها بر اساس روش هاي علمي مي تواند راه‌گشايي حل مسايل خدمات بهداشتي - درماني گردد. از اين رو، هدف پژوهش حاضر، بررسي و ارزيابي خدمات مراكز بهداشتي- درماني در سطح شهر زابل با استفاده از مدل TOPSIS است. روش تحقيق توصيفي - تحليلي و مبتني بر مطالعات كتابخانه اي، اسنادي و بررسي هاي ميداني مي باشد. محدوده مورد مطالعه شامل مراكز بهداشتي- درماني شهر زابل است، كه به مراكز بهداشتي- درماني روستايي و پايگاه هاي بهداشت شهر نيز خدمات ارايه مي كند. داده ها و اطلاعات مربوط به مراكز و همچنين ارزيابي معيارهاي مختلف آن با مراجعه مستقيم به مراكز بهداشتي- درماني و نظر خواهي از مسيولين آن و شهروندان، در قالب پرسشنامه جمع آوري و مورد استفاده قرار گرفتند. مراكز مورد نظر با توجه به 6 معيار كمي و كيفي (قابليت توسعه در آينده، تعداد امكانات، تعداد كاركنان، سهولت دسترسي، شعاع خدمات رساني، نحوه توزيع مراكز بهداشتي در سطح شهر بر اساس جمعيت تحت پوشش) با مدل TOPSISمورد ارزيابي قرار گرفتند. نتايج به دست آمده از مدل TOPSIS، سلسله مراتب و اولويت-بندي مراكز بهداشتي - درماني را در سطح شهر زابل به اين صورت A1 > A3 > A2 > A4 نشان مي دهد. بنابراينA1 (وليعصر) در رتبه 1، A2 (امام رضا) در رتبه 3، A3 (حضرت رسول) در رتبه 2، و A4 (پايگاه المهدي) در رتبه 4 قرار مي گيرد

Health center services in cities and urban communities have directly related to the health and advance in these societies. Individuals in different ages have different health needs and the provisions of these needs are possible in framework of desirable distribution of these services only. Assessment of health services in two qualitative and quantitative aspects are important. For the purpose of this paper we carried out the assessment of Zabol city using TOPSIS model. The methodology was based on descriptive and analytical studies in one part and library and field research in the other part. The study area included health centers of Zabol city to evaluate the health facilities - health and rural health centers that also provide services. Foe data collection we used health centers with distribution questionnaire of between Zabol citizens. Centers considered according to 6 criteria of qualitative and quantitative (ability to develop in the future, the number of facilities, number of employees, easy access radius service, distribution of health facilities in the city based on population covered) were evaluated using TOPSIS model. The results of using TOPSIS model showed the hierarchy and prioritization of health centers in the city of Zabol as A1 > A3 > A2 > A4. Thus A1 (Valieasr) ranked 1, A2 (Emam Reza) ranked 3, A3 (Hazrat Rasol) at Rank 2, and A4 (Payegahe Almahdi) placed fourth in the ranking.