آيا دشت جلفا- هاديشهر مكان ژيومورفولوژيك (ژيومورفوسايت) است؟ نگرشي نو در مديريت مناطق گردشگري

Is the Jolfa-Hadishahr Plain (Northwest of Iran) a Geomorphosite: A New Domain of Tourism Sites Management

دشت جلفا - هاديشهر واقع در شمال غرب ايران، در دهه هاي اخير به عنوان مقصد گردشگري يا معبر گردشگران براي مسافرت به مكان هاي گردشكري پيرامون دشت مطرح شده است. اين مقاله سعي دارد تا با معرفي اين دشت به عنوان مكاني ژيومورفولوژيك از يك سو توجه برنامه ريزان را به آسيب پذيري گردشگران از مخاطرات ژيومورفولوژيكي و از سوي ديگر آسيب پذيري ميراث زمين از فعاليت هاي گردشگري، جلب نمايد. فرايند پژوهش بر پايه تحقيق و تحليل داده ها در چند مرحله صورت گرفته است: 1) توصيف ويژگي هاي عمومي منطقه مورد مطالعه، 2) تشخيص و شناسايي واحدهاي ژيومورفولوژيك، 3) شناسايـي پديده هاي ژيومورفولوژيكي و عـناصر زمين محيطي كه مي تواند در توانمندي يا آسيب پذيري گردشگري منطقه نقش داشته باشد، و 4) تعريف سناريوهاي خطر احتمالي در منطقه. بر اساس نتايج اين پژوهش، دشت جلفا - هاديشهر يك مكان ژيومورفولوژيك است كه ويژگي هاي آن در جدولي با عنوان كارت شناسايي مكان ژيومورفولوژيك تنظيم گرديده است. افزايش روز افزون تراكم جمعيت ساكن و گردشگر در اين مكان، آن را در برابر چالشي مهم به نام تهديد پايداري محيطي قرار داده است. به نظر مي رسد اين مساله با درك و فهمي درست از چشم انداز و مخاطرات تهديدكننده آن براحتي قابل حل است و مي توان با تهيه نقشه هاي ژيومورفولوژي، تهيه كارت هاي شناسايي و ارايه اطلاعات به مسيولين و برنامه ريزان جهت لحاظ در برنامه هاي توسعه از يك طرف و القا اين اطلاعات به گردشگران از طريق همين نقشه ها از طرف ديگر به اين مهم دست يافت.

Jolfa-Hadishahr plain existing in the Aras free industrial and trade zone (northwest of Iran) are used by tourists for trekking or as pathways to other tourist sites and neighbor countries around the plain. The aim of this paper is to introduce the plain as a geomorphosite and to define vulnerability of geoheritage which draws attention to the geological and geomorphological elements of nature, to planners. The research was based on the following survey and data processing phases: a) definition of general characteristics of study area, b) survey of geomorphological units, 3) survey of the geomorphological features and the geoenvironmental elements that may affect vulnerability, d) definition of possible risk scenarios. In conclusion, the Jolfa-Hadishahr plain is a geomorphosite and its characteristics are showed in a table as geomorphosite description card. Increasing people and tourists on the site threats environmental stability of the plain. The data collected on this geomorphological environment could be made available to a wider public, ranging from the individual visitor, to plain agency departments and staff, in the form of thematic geotourist maps and geomorphosite description card and in turn, plain agencies could utilize these maps as support for plain area planning and management with the aim of safeguarding both the plain and the plain visitors and dwellers, while also valorising the environment.