بررسي عوامل مرتبط با كيفيت زندگي زنان يايسه شهر اصفهان بر اساس مرحله تحليل رفتاري الگوي PRECEDE

Factors Related with Quality of Life among Postmenopausal Women in Isfahan, Iran, based on Behavioral Analysis Phase of PRECEDE Model

مقدمه: در مطالعات گوناگون نشان داده شده است كه كيفيت زندگي زنان، به دنبال وقوع يايسگي دست‌خوش تغييرات اساسي مي‌گردد. عوامل متعددي از قبيل عوامل رواني- اجتماعي با كيفيت زندگي در دوران يايسگي مرتبط هستند. هدف اين مطالعه، بررسي برخي عوامل مرتبط با كيفيت زندگي زنان يايسه اصفهاني بر اساس مرحله تحليل رفتاري الگوي PRECEDE بود. روش‌ها: اين مطالعه به صورت مقطعي و از طريق نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي در ميان 200 زن يايسه سالم شهر اصفهان اجرا گرديد. اطلاعات مورد نياز توسط دو پرسش‌نامه معتبر و پايا جمع‌آوري گرديد (يك پرسش‌نامه كيفيت زندگي و پرسش‌نامه ديگر عوامل مربوط به سازه تحليل رفتاري الگوي PRECEDE را مي‌سنجيد). تجزيه و تحليل داده‌ها از طريق نرم‌افزار 18 SPSSو با استفاده از آمار توصيفي و تحليلي صورت گرفت. يافته‌ها: ميانگين سني افراد مورد مطالعه 77/4 ± 74/55 سال و ميانگين سن وقوع يايسگي 56/3 ± 20/50 سال به دست آمد. 5/30 درصد افراد مورد بررسي بي‌سواد بودند. 5 درصد از آن‌ها نيز تحصيلات دانشگاهي داشتند. در ضمن 81 درصد زنان متاهل و 90 درصد آن‌ها خانه‌دار بودند. آزمون همبستگي Pearson، همبستگي مثبت و معني‌داري بين كيفيت زندگي با نوع نگرش نسبت به پديده يايسگي، خودكارامدي درك‌شده، عوامل قادرساز و تقويت‌كننده نشان داد. همچنين كيفيت زندگي زنان يايسه با سن، سطح تحصيلات، وضعيت تاهل و وضعيت اشتغال آن‌ها ارتباط معني‌داري داشت. در ضمن اين آزمون، ارتباطي ميان كيفيت زندگي با آگاهي نسبت به يايسگي نشان نداد. نتيجه‌گيري: بر اساس نتايج اين مطالعه پيشنهاد مي‌شود كه فراهم‌كنندگان خدمات سلامتي، بايستي علاوه بر فراهم كردن آگاهي‌هاي لازم در مورد يايسگي، نسبت به خلق گروهاي حمايتي براي ايجاد نگرش مثبت و ارتقاي رفتارهاي سالم‌تر در زنان يايسه همكاري نمايند.

Background: Some studies have shown significant changes in quality of life due to menopausal status. A large number of factors, including psycho-social factors, have been found to be associated with quality of life. The aim of this study was to investigate factors affecting quality of life among postmenopausal women in Isfahan, Iran, based on behavioral analysis phase of PRECEDE model. Methods: This cross-sectional study was conducted through stratified sampling among 200 healthy postmenopausal women in Isfahan. Data were collected by two validated and reliable questionnaires (one for assessing quality of life and one for assessing the factors based on behavioral analysis phase of PRECEDE model). Inferential and descriptive statistics were used in SPSS18 to analyze the data. Findings: The mean age of respondents was 55.74 ± 4.77 and the mean age at which menopause had occurred was 50.20 ± 3.56. While illiterate participants constituted 30.5% of the studied population, 5% were highly educated. 81 percent of women were married and 90 percent were housewives. The majority of women were married (81%) and housewives (90%). Pearson correlation test indicated positive significant relationships between quality of life and attitude toward menopause, perceived self-efficacy, and enabling and reinforcing factors. However, there was no significant relationship between quality of life and knowledge about menopause. Finally, quality of life was significantly associated with age, education level, employment and marital status. Conclusion: We believe that health care providers should provide women with information about menopause and help them create support groups to adopt positive attitudes and healthy behaviors.