ارتباط بازي‌هاي رايانه‌اي بر كيفيت زندگي در نوجوانان 15-12 ساله شهرستان برخوار

The Relationship between Computer Games and Quality of Life in Adolescents Aging 12-15 in the City of Borkhar, Iran

مقدمه: رشد سريع بازي‌هاي رايانه‌اي به شكل‌هاي گوناگون باعث اشغال بخش عمده‌اي از اوقات فراغت گروه‌هاي سني مختلف به ويژه كودكان و نوجوانان شده است. اين امر مي‌تواند اثرات مستقيم و غير مستقيمي بر ابعاد مختلف كيفيت زندگي از جمله وضعيت رواني، جسماني و روابط اجتماعي آن‌ها داشته باشد. بنابراين اين تحقيق با هدف بررسي ارتباط بازي‌هاي رايانه‌اي با كيفيت زندگي نوجوانان 15-12 ساله شهرستان برخوار انجام گرديد. روش‌ها: اين تحقيق از نوع مقطعي و نمونه تحقيق شامل 444 دانش‌آموز دختر و پسر بود. روش نمونه‌گيري طبقه‌اي- دو مرحله‌اي، خوشه‌اي و متناسب با حجم نمونه بود كه نمونه‌ها به طور تصادفي از بين دانش‌آموزان مقطع راهنمايي و اول دبيرستان شهرستان برخوار انتخاب شدند. ابزار گردآوري اطلاعات شامل دو ابزار الف) فرم كوتاه پرسش‌نامه كيفيت زندگي سازمان جهاني بهداشت (World health organization quality of life–BREF يا WHOQOL-BREF) و ب) پرسش‌نامه اطلاعات فردي مشتمل بر سوالاتي در مورد نحوه گذران اوقات فراغت، تعداد ساعات، مكان و زمان انجام بازي رايانه‌اي بود. براي به دست آوردن نمايه توده بدني (Body mass index يا BMI) نيز قد و وزن دانش‌آموزان گروه نمونه اندازه‌گيري شد. جهت تجزيه و تحليل اطلاعات از آزمون‌هاي همبستگي Pearson، همبستگي Spearman، 2? ، تحليل كوواريانس و t-test مستقل استفاده شد. يافته‌ها: ميانگين كلي كيفيت زندگي در دانش‌آموزان 34/13 ± 11/67 بود. بين سن شروع بازي و نمره كلي كيفيت زندگي و 4 حيطه آن رابطه معني‌دار وجود داشت (دامنه 18/0- تا 13/0- = r). بين درامد و وضعيت امكانات با نمره كلي كيفيت زندگي و 4 حيطه آن رابطه معني‌دار مستقيم وجود داشت (001/0 P < ). ميانگين نمره كلي كيفيت زندگي، در كاربران بازي‌هاي رايانه‌اي 03/13 ± 27/68 و در گروهي كه بازي‌هاي رايانه‌اي انجام نمي‌دادند، 69/13 ± 81/64 به دست آمد كه اين تفاوت معني‌دار بود (01/0 = P). در حيطه‌هاي كيفيت زندگي بين دو گروه در ابعاد سلامت روان و سلامت محيط، نيز تفاوت معني‌داري به دست آمد (05/0 > P). بين BMI و نوع بازي رايانه‌اي و همچنين بين BMI و تعداد ساعات بازي رايانه‌اي در روز رابطه معني‌داري به دست نيامد. نتيجه‌گيري: انجام بازي‌هاي رايانه‌اي در مدت زمان كم و كنترل‌شده تحت نظارت والدين مي‌تواند اثراتي مثبتي بر كيفيت زندگي كاربران نوجوان داشته باشد. در صورت پرداختن به آن در ساعات بيشتري از روز، در دراز مدت مي‌تواند تاثير معكوس داشته باشد.

Background: The rapid growth of various forms of computer games makes children and adolescents spend a lot of their leisure time playing them. This phenomenon has direct and indirect effects on different aspects of quality of life including psychological and physical status and social relationships. This study examined the relationship between quality of life and computer games in adolescents aging 12-15 in the city of Borkhar, Iran. Methods: In this cross-sectional study, 444 male and female students in junior high and first grade of high school in Borkhar were selected by 2-stage, cluster, stratified sampling. Data was collected by world health organization quality of Life–BREF questionnaire and a second questionnaire including demographics and personal information on how the subjects spent their leisure time, and when, where, and how long they played computer games. To calculate body mass index (BMI), weight and height were measured in a sample group of students. Data were analyzed by Pearson correlation, Spearman correlation, chi-square, and independent t tests, as well as analysis of covariance. Findings: The mean score of overall quality of life of students was 67.11 ± 13.34. The results showed significant relations between the age the subjects started playing games and the overall quality of life scores and its 4 areas (range r = -0.13 to -0.18). There were also significant relations between income levels and facilities and the overall quality of life scores and its 4 areas (P < 0.001). Average score of overall quality of life in computer games users was 68.27 ± 13.03 while it was 64.81 ± 13.69 among those who did not play games and the difference was significant (P = 0.01). There were significant differences in environmental and mental health between the two groups (P < 0.05). There were no significant relations between BMI and the number of hours of computer games were played and the type of computer games. Conclusion: Playing computer games for a short time under parental supervision can have positive effects on quality of life of adolescents. However, spending long hours playing computer games may have negative long term effects.