برآورد ضرايب اقتصادي براي صفات مهم توليدي در بز لري استان لرستان، پرورش يافته تحت سامانه روستايي

Estimation of economic weights for important economic traits of Lori goat in rural system

اين تحقيق با هدف برآورد ضرايب اقتصادي صفات مهم توليدي بز لري استان لرستان و در نهايت تعيين اهداف اصلاح نژادي دام مذكور انجام گرفت. پارامترهاي فنوتيپي و اطلاعات توليدي از ركوردهاي 6 گله با ظرفيت 700 راس بز مولد تحت پوشش طرح اصلاح نژاد بز لري، موجود در معاونت بهبود توليدات دامي سازمان جهاد كشاورزي استان لرستان استخراج گرديد. همچنين پرسش‏نامه‏هايي تهيه و طراحي و با دامداران پرورش دهنده اين دام در نقاط مختلف استان لرستان مصاحبه حضوري انجام گرفت. درآمدها و هزينه‏ها بر مبناي قيمت‏هاي سال 91-90 از اين پرسش‏نامه‏ها استخراج گرديد. چهار صفت تعداد بزغاله در هر زايش، نرخ زنده ماني بزغاله‏ها، نرخ جايگزيني و مقدار شير توليدي در يك دوره شيردهي براي بزها صفاتي بودند كه مورد مطالعه قرار گرفتند. همچنين چهار صفت ميانگين وزن تولد، وزن شيرگيري، رشد روزانه از شيرگيري تا 6 ماهگي و وزن 6 ماهگي براي بزغاله‏ها در اين پژوهش مورد بررسي قرار گرفت. در اين راستا يك مدل زيستي- اقتصادي به عنوان مدل كلي و زير مدل هايي براي هر كدام از صفات فوق طراحي و ضرايب صفات مذكور برآورد گرديد. در نهايت سامانه توليدي نيز تحليل شد. ضرايب اقتصادي نسبي براي صفات تعداد بزغاله در هر زايش، نرخ زنده ماني بزغاله‏ها، نرخ جايگزيني و مقدار شير توليدي در دو سامانه يك بار زايش در سال و سه بار زايش در دو سال به ترتيب 89/361، 37/487، 38/1-، 1 و 88/591، 75/799، 30/1- و 1 بود. همچنين ضرايب اقتصادي نسبي براي صفات وزن تولد، وزن شيرگيري، رشد روزانه از شيرگيري تا 6 ماهگي و وزن 6 ماهگي در حالت نسبي در دو سامانه مذكور به ترتيب 96/4، 92/11، 28/92، 25/9 و 07/4، 97/18، 69/157 و 81/15 بود. نتيجه گيري مي شود كه صفات توليد مثلي و صفت رشد روزانه بيشترين ضرايب اقتصادي را به خود اختصاص داده‏اند، لذا در برنامه‏هاي اصلاح نژادي بز لري در شرايط روستايي بايستي مورد توجه واقع شوند.

This study was designed to estimate the economic values for important economic traits of Lori goat in Lorestan. Finally the breeding objectives of this animal were determined. Phenotypic and production data for the study were collected from 6 flocks of goats raised under Lori goat breeding project. The questionnaire was designed and the goat rancher breeders were interviewed too. Statistics on revenues and costs were calculated based on the prices of years 2010-2011, according to mentioned questionnaires. Four traits including litter size, birth survival rates, replacement rates and the amount of milk in a lactation period were examined in this study. Also four growth traits including birth weight, weaning weight, daily growth from weaning to 6 months, and 6 months weight for kids were estimated in this research. A biological-economic model as an overall model and sub models for each of the above traits were designed. The corresponding coefficients for traits were estimated. Finally the production system was also analyzed. Based on this study the relative economic weights for litter size, survival rates, replacement rates and the amount of milk yield measured in two systems (one birth in year and 3 births in two years) were 361.89, 487.37, -1.38, 1, and 591.88, 799.75, -1.03 and 1 respectively. The relative economic weights for birth weight, weaning weight, daily growth from weaning to 6 months and 6 months weight in two mentioned systems were 4.96, 11.92, 92.28, 9.25 and 4.07, 18.97, 157.69 and 15.81 respectively. As a conclusion, the reproductive traits and growth rate have the highest economic coefficient, hence shoul be considered in Lori goat breeding programs under rural system.