كليدواژه :
خردل زراعي , شلغم روغني , كلزا , وزن هزار دانه و عملكرد دانه
چكيده فارسي :
به منظور بررسي اثر تاريخ كشت بر ژنوتيپ‌هاي سه گونه براسيكا اين پژوهش در دو سال زراعي 89-1387 در ايستگاه تحقيقات كشاورزي گنبد اجرا شد. دو ژنوتيپ خردل زراعي Brassica juncea (J-98-102/51-5 و Bard-1)، دو ژنوتيپ شلغم روغني Brassica rapa(Rainbow و Candle)، سه ژنوتيپ كلزا Brassica napus (هايولا401، شيرآلي و آرجي اس003) و ژنوتيپ Select4 (نسل 4 تلاقي كلزا و خردل زراعي) ژنوتيپ‌هاي مورد استفاده در آزمايش بودند. كاشت در سه آزمايش جداگانه در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال اول در تاريخ‌هاي 21 آبان، 19 آذر و 19 دي و در سال دوم در تاريخ‌هاي 26 آبان، 28 آذر و 26 دي انجام شد. ميانگين دماي هوا در تاريخ‌هاي 21 آبان، 19 آذر و 19 دي سال 1387 و تاريخ‌هاي 26 آبان، 28 آذر و 26 دي سال دوم به ترتيب برابر 8، 6/11، 5/5، 9/13، 7/14 و 11 درجه سانتي‌گراد بود. با تاخير در كاشت عملكرد دانه كاهش يافت. ميانگين عملكرد دانه در تاريخ‌هاي كاشت اول، دوم و سوم به‌ترتيب برابر 2362، 2227 و 1939 كيلوگرم در هكتار بود. ژنوتيپ‌هاي گونه كلزا، در مقايسه با ژنوتيپ‌هاي گونه‌هاي خردل زراعي و شلغم روغني، در اثر تاخير در كاشت دچار كاهش عملكرد بيشتري شدند. هيبريد هايولا401 با تعداد دانه در خورجين و وزن هزار دانه بيشتر، بيشترين عملكرد دانه را داشت. ميانگين عملكرد دانه هيبريد هايولا401 در تاريخ‌هاي كاشت اول، دوم و سوم به‌ترتيب برابر 2851، 2524 و 2173 كيلوگرم در هكتار بود. نتايج اين مطالعه نشان دهنده برتري عملكرد دانه و صفات زراعي ژنوتيپ‌هاي گونه كلزا در مقايسه با ساير گونه هاي جنس براسيكا در شرايط ديم منطقه گنبد بود.
چكيده لاتين :
To study the effect of planting date on genotypes of three species of Brassica, an experiment was conducted at Agricultural Research Station of Gonbad in Iran in 2008-09 and 2009-10 cropping seasons. Three separate experiments were carried out using randomized complete block design with three replications. Two mustard
(Bard-1 and J-98-102/51-5), two turnip (Rainbow and Candle), three oilseed rape (Hyola401, RGS003 and Shiralee) genotypes and Select4 (a cross between canola and mustard) were studied in each planting date. The planting dates were Nov. 12, Dec. 10 and Jan. 09 in 2008, and Nov. 17, Dec. 19 and Jan. 09 in 2009, respectively. The mean air temperature in in Nov. 12, Dec. 10 and Jan. 09 in 2008 was 8.0, 11.6 and 5.5 ?C, and in Nov. 17, Dec. 19 and Jan. 09 in 2009 was 13.9, 14.7 and 11.0 ?C, respectively. With delay in planting date seed yield decreased considerably. The mean seed yield in first, second and third planting dates was 2362, 2227and 1939 kg ha-1, respectively. Seed yield of oilseed rape genotypes decreased more with delay in planting date as compared with mustard and turnip genotypes. Hyola401 hybrid had the highest seed yield and harvest index mainly due to higher seed number pod-1 and 1000-seed weight. The mean seed yield of Hyola401 hybrid in first, second and third sowing dates was 2851, 2524 and 2173 kg ha-1, respectively. Results of this study showed the superiority of oilseed rape genotypes when compared with genotypes of other Brassica species for seed yield and agronomic traits.
