بررسي دلايل غيرفعال شدن تعاوني هاي مرتعداري استان هاي شمال غرب كشور

Why range management cooperative in north west provinces of Iran are inactive?

هدف كلي اين تحقيق بررسي دلايل غيرفعال شدن تعاوني هاي مرتعداري استان هاي شمال غرب كشور (اردبيل، آذربايجان شرقي و آذربايجان غربي) بود. روش تحقيق از نوع توصيفي- پيمايشي و جامعه آماري شامل اعضاي هيات مديره و اعضاي تعاوني هاي استان هاي غربي بودند. حجم نمونه بر اساس رابطه كوكران به تعداد 349 نفر (48 نفر از استان ادبيل، 105 نفر از استان اروميه و 196 نفر از استان تبريز) تعيين شد كه براي انتخاب نمونه ها از روش نمونه گيري تصادفي ساده استفاده شد. ابزار تحقيق پرسشنامه بود كه روايي آن بر اساس نظر جمعي از استادان و كارشناسان رشته ترويج كشاورزي دانشگاه تهران و سازمان جنگل ها، مراتع و آبخيزداري تاييد شد و اعتبار آن با استفاده از آلفاي كرونباخ (96/0=?) محاسبه شد، كه بيانگر مناسب بودن ابزار تحقيق است. با بهره گيري از روش تحليل عاملي، هفت عامل موثر بر غير فعال شدن تعاوني هاي مرتعداران در مناطق مورد مطالعه به شرح ذيل شناسايي شدند: وابستگي دولتي و بهره وري پايين فعاليت هاي تعاوني با 3/25 درصد واريانس تبيين شده، عدم آگاهي به وظايف تعاوني و عدم انسجام و هماهنگي دروني با 29/20 درصد واريانس تبيين شده، ناتواني در جلب رضايت و برآوردن توقعات اعضا با 21/4 درصد واريانس تبيين شده، ضعف در برقراري ارتباطات برون سازماني با 16/6 درصد واريانس تبيين شده، ناتواني در ايجاد فرصت هاي شغلي جديد با 8/5 درصد واريانس تبيين شده، پيچيدگي و نيز بروكراسي اداري- دولتي با 91/3 درصد واريانس تبيين شده و پايين بودن درآمد سرانه تعاوني ها با 95/2 درصد واريانس تبيين شده كه در مجموع 3/73 درصد واريانس را تبيين كردند. نتايج تحليل واريانس و L.S.D هم نشان داد، تفاوت معني‌داري بين استان هاي مورد مطالعه (اردبيل، آذربايجان غربي و آذربايجان شرقي) از نظر دلايل غيرفعال شدن تعاوني ها در سطح يك درصد و با 99 درصد اطمينان وجود دارد.

The purpose of this survey was to identify the stumbling blocks in range management cooperative activities in North West Provinces (Ardebil, East Azerbaijan and West Azerbaijan). Descriptive study method was used to obtain information for directory board members cooperatives in those provinces. The sample (n=349), was selected using a stratified random sampling including; (48 from Ardebil, 105 from East Azerbaijan and 196 from West Azerbaijan cooperatives). Data was collected through a questionnaire which its (Faced and content) validities of the questionnaire were examined by a panel of agricultural extension experts and Tehran university professors and research Institute for forests and rangelands. The reliability of questionnaire was assessed by Cronbachʹs – alpha formula (?=.96) and showed that the reliability of the questionnaire was acceptable. SPSS/win 11.5 Software was used for data analyzing, and ANOVA and factor analysis methods were employed to identify effective factors. The results showed that seven effective factors explained 73.3 percent of the total variance. The first factor was public dependency and low productivity of cooperative activities factor with 25.3%, as the first factor. Other factors were ignorance and lack of coherence and coordination within the cooperative responsibility with 20.29%, inability to satisfy and meet the expectations of members with 4.21%, weaknesses in outside communications with 6.16%, inability to create new job opportunities and the complexity with 5.8%,, public bureaucracy with 3.91%, and low per capita income of cooperatives with 2.95%. In addition results indicated that there was significant differences between provinces in relation to range management cooperative inactivity.