كارايي نظريه عمل منطقي در تعيين علل مرتبط با نمك دريافتي در زنان مراجعه‌ كننده به مراكز بهداشتي- درماني شهر يزد

The Efficacy of Reasoned Action Theory in Determining Factors

مقدمه: مصرف نمك زياد با شدت فشارخون سرخرگي و هايپرتروفي بطني قلب مرتبط است. با توجه به مصرف زياد نمك در شهر يزد، اين مطالعه با هدف شناسايي تعيين‌ كننده‌هاي مصرف نمك مبتني بر نظريه عمل منطقي در زنان مراجعه‌ كننده به مراكز بهداشتي- درماني شهر يزد انجام شد. روش‌ها: اين مطالعه از نوع توصيفي- تحليلي بود كه بر روي 247 نفر از زنان مراجعه‌كننده به مراكز بهداشتي- درماني شهر يزد انجام شد. نمونه‌ها به روش نمونه‌گيري چند مرحله‌اي انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوري داده‌ها پرسش‌نامه بود كه بر طبق سازه‌هاي نظريه عمل منطقي بر روي سه رفتار مرتبط با مصرف نمك طراحي شد. تجزيه و تحليل داده‌ها پس از ورود به نرم‌افزار آماري 5/11SPSS با استفاده از آزمون‌هاي آماري Student t-test، ANOVA يك ‌طرفه، 2?، ضريب همبستگي Pearson، همبستگي Spearman و رگرسيون خطي صورت گرفت. يافته‌ها: ميانگين سني شركت‌ كنندگان 75/6 ± 91/29 سال بود. همبستگي معني‌دار بين رفتار مصرف كمتر از يك قاشق چاي‌خوري نمك هنگام پختن غذا و قصد آن (05/0 > P، 132/0 = r)، بين رفتار خودداري از مصرف نمك حين غذا خوردن با قصد آن (05/0 > P، 422/0 = r) و نگرش آن (05/0 > P، 411/0 = r) و بين رفتار خودداري از مصرف غذاهاي پر نمك و نگرش (05/0 > P، 169/0 = r) مشاهده شد. در مطالعه حاضر 43 درصد تغيير در قصد مصرف كمتر از يك قاشق چاي‌خوري نمك حين غذا پختن، 37 درصد قصد خودداري از مصرف نمك حين غذا خوردن و 18 درصد قصد خودداري از مصرف غذاهاي پر نمك توسط نگرش و هنجار انتزاعي پيش‌بيني شد كه نگرش مهم‌ترين جنبه در پيش‌بيني قصد بود. نتيجه‌گيري: با توجه به اين كه نگرش مهم‌ترين پيش‌بيني كننده رفتارهاي مرتبط با مصرف نمك است، تدوين برنامه جهت تغيير نگرش جامعه در اين زمينه از اهميت به سزايي برخوردار است.

Abstract Background: Excessive salt consumption is associated with the severity of arterial hypertension and ventricular hypertrophy. This study tried to assess determinants of salt consumption based on reasoned action theory among women who referred to health care centers in Yazd, Iran. Methods: This descriptive-analytic study was conducted on 247 women who referred to health care centers in Yazd. Subjects were selected by multistage random sampling. Data was collected by a questionnaire designed based on constructs of reasoned action theory on three salt consumption behaviors. Data were analyzed using student t-test, chi square test, one way analysis of variance (ANOVA), Pearson and Spearman correlation coefficients and linear regression. Findings: Mean age of participants was 29.91 ± 6.75 years. A significant correlation was seen between using less than 6 g of salt in cooking and its intention (r = 0.132; P < 0.05), and between table salt avoidance and its intention (r = 0.422; P < 0.05) and its attitude (r = 0.411; P < 0.05), as well as between salty food avoidance and its attitude (r = 0.169; P < 0.05). Regression analysis indicated that 43% intention of using less than 5 g of salt in cooking, 37% intention of table salt avoidance, and 18% intention of salty food consumption was predicted by attitude and subjective norms. Conclusion: Since attitude is the most important predictor of salt-related behaviors, proper planning needs to be conducted to change of attitudes of people.