بررسي عوامل پيش‌بيني كننده قصد رفتار ايمن كارگران با استفاده از الگوي رفتار سالم

Predictors of Safety Attitude among Workers based on the Health

مقدمه: نگراني جهان شمول در زمينه حوادث كاري و ايمني، نياز به شيوه‌هاي جديد و موثر براي بهبود ايمني در محل كار را به طور كامل محسوس كرده است. براي افزايش كارايي مداخلات پيش‌گيرانه لازم است به تعيين كننده‌هاي رفتار پرداخته شود. قصد رفتاري، يكي از تعيين كننده‌هاي اصلي رفتار است. هدف از اين مطالعه تعيين عوامل پيش‌بيني كننده قصد رفتار ايمن كارگران با استفاده از الگوي رفتار سالم بود. روش‌ها: اين مطالعه توصيفي در سال 1388 انجام گرفت و الگوي رفتار سالم (HAM يا Health Action Model) را در كارگران دو بخش مهندسي نورد و فولادسازي ذوب‌آهن اصفهان جهت پيش‌بيني قصد رفتار ايمن به كار برد. به روش نمونه‌گيري تصادفي تعداد 300 نفر از كارگران اين دو قسمت انتخاب شدند. داده‌ها توسط پرسش‌نامه محقق ساخته بر اساس الگوي رفتار سالم جمع‌آوري شد و به كمك تحليل عاملي اكتشافي و رگرسيون چندگانه با نرم‌افزار 13SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: ميانگين و انحراف معيار سن كارگران 38/7 ? 6/34 و ميانگين و انحراف معيار سابقه كار آنان 71/7 ? 7/11 سال بود. سه عامل سيستم اعتقادي، سيستم نگرشي و سيستم هنجاري، 25 درصد از واريانس قصد رفتار ايمن در كارگران را تبيين كردند (001/0 < P). نتيجه‌گيري: نتايج مطالعه از الگوي رفتار سالم به عنوان الگويي موثر براي توضيح قصد رفتاري حمايت كردند. اين الگو مي‌تواند به عنوان چهارچوبي براي طراحي مداخلات ايمني سودمند مورد استفاده قرار گيرد.

Abstract Background: The worldwide concern about safety has created a need for new and effective methods to improve safety in the workplace. In order to improve the effectiveness of preventive programs, main determinants of behavior are required to be addressed. One of these main determinants is safety attitude. This study aimed to determine the predictors of safety attitude based on the Health Action Model (HAM). Methods: This descriptive study was conducted in 2009. HAM was used to predict safety attitude among workers at steel making and roll mill sections of Isfahan Steel Company (Isfahan, Iran). Using random sampling, 300 workers of Isfahan Steel Company were selected. They filled an HAM-based questionnaire. Data was analyzed by multiple regression and exploratory factor analysis in SPSS13. Findings: The mean age and work experience of workers were 34.6 ± 7.38 and 11.7 ± 7.71, respectively. The factors of "belief system", "attitude system", and "normative system" could predict 25% of the variance of safety attitude among workers (P < 0.001). Conclusion: The results of this study supported of the effectiveness of HAM in predicting safety attitude. HAM can thus be used as a framework for safety interventions..