محاسبه بار حاصل از مهم‌ترين عوامل مرگ در ايجاد "سال‌هاي از دست رفته عمر، YLL" در استان بوشهر

Determining the Burden of Leading Causes of Death Responsible for Years of Life Lost in Bushehr Province, Iran

مقدمه: علاوه بر ميزان‌هاي اختصاصي مرگ به علل مختلف كه نشان‌گر اهميت عوامل مختلف مرگ مي‌باشند، شاخص سال‌هاي از دست رفته عمر YLL به دليل مرگ زودرس، توسط علل مختلف مرگ نيز از اهميت خاصي برخوردار مي‌باشد، زيرا نه تنها به تعداد مرگ، بلكه به سن متوفيان در هنگام مرگ نيز بستگي دارد و هر چه سن متوفيان در هنگام مرگ كمتر باشد، تعداد سال‌هاي از دست رفته عمر افزايش پيدا مي‌كند. اين بررسي به منظور محاسبه و مقايسه سال‌هاي از دست رفته عمر براي مهم‌ترين عوامل مرگ در جامعه مورد بررسي انجام شد. بررسي براي داده‌هاي مرگ مربوط به استان بوشهر براي سال 1386 به انجام رسيده است. روش‌ها: سال‌هاي از دست رفته عمر براي سه عامل اوليه مرگ و مير در استان بوشهر براي مدت يك سال به تفكيك زنان و مردان بر اساس تعداد مرگ سالانه براي هر عامل مرگ جداگانه محاسبه شده است، روش آماري به كار گرفته شده بدين صورت است كه اميد به زندگي در هر سن كه مرگ اتفاق افتاده، تعداد سال‌هاي از دست رفته عمر محسوب مي‌شود، ولي با اين تفاوت كه ارزش سال‌هاي مختلف عمر يكسان نمي‌باشد و در سنين بالاتر تعداد سال‌هاي از دست رفته عمر به تناسب وزن كمتري به خود مي‌گيرند، كه به اصطلاح Discounting يا تخفيف گفته مي‌شود. تعداد مرگ‌ها، سن افراد در زمان مرگ و اميد به زندگي در سنين مختلف داده‌هاي اوليه براي محاسبات بوده‌اند. داده‌هاي مرگ و مير توسط مركز بهداشت استان در اختيار مجريان طرح قرار گرفته است. يافته‌ها: عوامل مرگ حوادث ترافيكي، بيماري‌هاي قلبي عروقي و سرطان‌ها به ترتيب بيشترين سال‌هاي از دست رفته عمر را با 9596 سال، 8602 سال و 4037 سال به خود اختصاص داده‌اند كه براي عوامل مرگ بيماري‌هاي قلبي و سرطان‌ها اختلاف در دو جنس كم، اما براي عامل مرگ حوادث ترافيكي سال‌هاي از دست رفته عمر مردان به طور تقريبي چهار برابر زنان بود. ميزان YLL(Years of life lost) در هر هزار نفر نيز در كل جمعيت براي عامل مرگ حوادث ترافيكي، بيماري‌هاي قلبي عروقي و سرطان‌ها به ترتيب 7/10 و 6/9 و 5/4 سال براي هر هزار نفر بوده است. نتيجه‌گيري: با توجه به اين كه مرگ از حوادث ترافيكي بيشترين سال‌هاي از دست رفته عمر را در مردان جامعه باعث مي‌شوند، مهم‌ترين عامل كاهنده اميد به زندگي در جمعيت مردان بود كه مي‌توان دليل آن را جوان بودن نسبي متوفيان از حوادث ترافيكي برشمرد. در زنان عامل مرگ بيماري‌هاي قلبي عروقي بيشترين سال‌هاي از دست رفته عمر را باعث شده، در مجموع دو جنس نيز حوادث ترافيكي بيشترين سال‌هاي از دست رفته عمر را نسبت به ديگر عوامل مرگ در جامعه به خود اختصاص داده است. اين تحقيق نشان داد كه براي سه عامل مرگ مورد بررسي مرتبه اهميت آن‌ها بر اساس شاخص سال‌هاي از دست رفته عمر، متفاوت از مرتبه اهميت آن‌ها، بر اساس ميزان‌هاي مرگ سالانه از هر عامل مي‌باشد.

Abstract Background: Mortality rates are important values that determine the significance of each cause of death. However, years of life lost (YLL) due to premature death from various causes is especially valuable since it is defined not only by the number of deaths due to a specific cause, but also the age of the dead individuals. In other words, YLL increases when death occurs at a lower age. This study calculated and compared YLL for the most important causes of death based on mortality data of the population in Boushehr Province, Iran during 2007. Methods: Based on the annual mortality rates, YLL values for 3 leading causes of death during one year in the province were computed for each gender separately. YLL proportionally decreased as age at death increased which is called discounting. Life expectancies at different ages, death age, and number of deaths were necessary data in calculations. The mortality data registered in the provincial health center was used in this study. Results: On the whole, the annual YLL values due to the 3 leading causes of death were 9596, 8602, and 4037 years respectively for traffic accidents, heart disease, and cancers. In both genders, heart diseases were the leading causes of death. However, only in women, this cause of death contributed to the highest YLL while traffic accidents were responsible for the highest YLL in men. The annual YLL rates in 1000 people for these causes of death causes were 10.7, 9.6, and 4.5 years, respectively. Conclusion: Among leading causes of death, driving accidents had the highest influence on reducing life expectancy. Such an effect was especially detected in men because of the low mean age of people who died in driving accidents which increased YLL index. This survey showed that in promoting life expectance, YLL of causes of death is more important than the number of deaths they cause.