بازنمايي مصرف در فيلم‌هاي سينمايي دوره دفاع مقدس

Consumption Representation in Iranian Movies of War (Sacred Defense) Era

مقاله حاضر چگونگي بازنمايي مصرف در فيلمهاي سينمايي عصر دفاع مقدس را بررسي مي كند. پرسش اصلي بررسي حاضر اين است كه مصرف، چگونه در فيلم هاي سينمايي عصر دفاع مقدس (1367- 1359)، بازنمايي شده و با هويتهاي اجتماعي كنشگران فيلم ها گره خورده است؟ روش اين مطالعه، تحليل نشانهشناختي است كه با به‌كارگيري آن، پنج فيلم سينمايي منتخب ساخته‌شده در اين دوره بررسي شده اند. اين پنج فيلم عبارت‌اند از: سناتور، گل‌هاي داوودي، اجاره‌نشين‌ها، زرد قناري و عروسي خوبان. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه همه پنج فيلم بررسي‌شده، در سطح رمزگان‌هاي ايديولوژيك، مصرف‌گرايي به سبك مدرن را يا نفي مي‌كنند يا در حاشيه قرار مي‌دهند. همچنين يافته ها نشان مي دهد به جهت حاكميت گفتماني متفاوت و حتي متعارض با بسياري از گفتمان هاي سياسي ـ اجتماعي و فرهنگي در جهان، در دهه 1360 حتي نظريه‌هاي مرسوم جامعه شناختي متداول نيز در اين زمينه صدق نمي كنند و اين مقاله، به نوعي يكي از اين نظريه‌ها را در بوته آزمون قرار داده است.

Movies reflect our ideas about fundamental social, economic, and political issues. This paper studies how Iranian movies made during Iraq imposed war on Iran called sacred defense era in Iran, represent consumption of goods. The main question is how Iranian movies represent consumption and how consumption relates to identities of personalities in Iranian films. The research method is semiotic analysis and five movies made in the mentioned period have been analyzed by this method. The movies include: Senator, Chrysanthemums, Tenants, Canary Yellow and Wedding of Nice People. The findings show that because of revolutionary discourse dominance in this era, all of studied movies reject or marginalized conspicuous consumption. In these movies, conspicuous consumption is related to negative personality and plain consumption is related to positive personality. Findings also challenge current sociological theories on consumption and media. This paper tests one of these theories..