روضه‌خواني؛ نقل مذهبي ـ ‌‌شيعي در ايران و تمهيدهاي ادبي ـ ‌‌اجرايي آن

Rowzeh Xani;: Iranian Religious –Shiite Narration and its Literature–Executive Arrangements

«روضه‌خواني» از گونه‌هاي مرسوم قصه‌گويي نمايشي مذهبي ايراني است كه اساساً كاركردي تبليغي داشته، با گذشت زمان فراگير شده و به رسمي مذهبي بدل گشته است؛ چنان‌كه از چندين قرن پيش تاكنون به‌طور مستمر و همه‌ساله، روضه‌خواني‌هاي عمومي و خصوصي بسياري در سطح شهرها و روستاهاي ايران در كنار ديگر آيين‌هاي عزاداري ماه‌هاي محرم و صفر برگزار مي‌شده است. برقراري اين مجالس و همچنين حضور در آن، به شكلي خودانگيخته بوده و با استقبال فراواني از سوي اهل شيعه روبرو مي‌شود و اين به‌ دليل علاقه بسيار شيعه به امامانش و يادآوري مصايب ايشان در راه نجات دين و شريعت‌شان است. از اين‌رو شيعيان حضور در اين مجالس و گوش‌سپردن به روضه‌ را ثوابي بزرگ مي‌دانند. روضه‌خواني به‌عنوان پديده‌اي فراگير كه چندين قرن از عمر آن مي‌گذرد، مستلزم توجه بيشتر و شناخت عميق‌تر است؛ بنابراين اين مقاله فرصتي است براي پرداختن به رايج‌ترين گونه‌ نقل مذهبي در ايران يعني روضه‌خواني و بررسي هرچه بيشتر اين موضوع كه آيا نقل‌هاي مذهبي همچون روضه‌خواني، علاوه بر كاركرد ديني و اجتماعي گسترده‌شان، از منظر زيبايي‌شناسي نيز غني بوده و در شان يك هنر محسوب مي‌شوند؟

Rowz?-x?n? is one of the common types of Iranian religious show storytelling (narration) which has advertising function and has been comprehensive over time and converted into religious tradition so that many public and private Rowz?-x?n? had been held in cities and villages of Iran besides other mourning rituals of Moharram and Safar months. Holding these sessions as well as attending these session is spontaneous and is welcomed by the Shiites due to interest of Shiite in their imams and recollection of their sufferings in the way of their religion and traditions. For this reason, the Shiites consider attendance in these sessions and listening to preachment of the narrator as an action pleasing to God. Preachment requires more attention and deeper recognition as comprehensive phenomenon which has life of many centuries. This article is an opportunity for dealing with the most common variety of religious narration in Iran i.e. Rowz?-x?n?.