مطالعه آزمايشگاهي اثر شيب ديواره كانال اصلي بر ميزان رسوب ورودي به آبگير جانبي با و بدون نصب صفحات مستغرق

Experimental Investigation of the Effect of Inclined Main Channel Wall on the Amount of Delivered Sediment into the Lateral Intake with/without Submerged Vanes

كنترل رسوب ورودي به آبگير جانبي همواره از مسايل مورد توجه محققين بوده است. پژوهشگران همواره تلاش كرده اند تا با تغيير الگوي جريان در دهانه آبگير از ميزان رسوب ورودي به آبگير بكاهند. از آنجا كه ميزان رسوب ورودي به آبگير به الگوي جريان ورودي در دهانه آبگير بستگي دارد، لذا تغيير شيب ديواره كانال اصلي مي تواند سبب تغيير الگوي جريان ورودي به آبگير و به تبع آن ميزان رسوب ورودي به آبگير گردد. در اين مطالعه آزمايشهايي با ديواره قايم و ديواره شيبدار (5/1=z) كانال اصلي جهت بررسي اثر شيب ديواره كانال اصلي بر ميزان رسوب ورودي به آبگير جانبي انجام گرديد. همچنين تاثير نصب صفحات مستغرق در هر دو حالت مورد مطالعه قرار گرفت. با انجام آناليز ابعادي، نسبت هاي بدون بعد استخراج و متغيرهاي آزمايشات مشخص گرديد. نتايج حاصله بيانگر آن است كه شيبدار نمودن ديواره كانال اصلي سبب كاهش بار رسوب بستر ورودي به آبگير مي گردد. همچنين نتايج نشان دادند كه استفاده از صفحات مستغرق در هر دو حالت ديواره قايم و شيبدار كانال اصلي، رسوبات ورودي به آبگير را كاهش مي دهد ليكن اين ميزان كاهش در حالت ديواره شيبدار و بويژه در نسبتهاي آبگيري كم، در مقايسه با حالت ديواره قايم به مراتب بيشتر است بطوريكه در حالت ديواره شيبدار با نصب صفحات مستغرق و در نسبت دبي انحرافي 12 درصد، ميزان رسوب ورودي به كانال آبگير به ميزان 100 درصد كاهش يافته است.

Sediment control is one of the most important issues in hydraulic structures designing. Many attempts have been carried out to reduce the amount of sediment entrance to the intakes. The amount of delivered sediment into the lateral intake depends mainly on the flow pattern in the head of the intake. Therefore, changing the main channel wall slope may change the flow pattern and consequently amount of delivered sediment into the intake. In this experimental study, in order to investigate the effect of inclined main channel wall on the amount of delivered sediment into the lateral intake, a series of experiments were carried out for both vertical and inclined (z=1.5) main channel wall. Also, the effect of submerged vanes in the both channel wall types, was studied. Dimensional relations and variables were developed using non-dimensional analysis. Results showed that inclining the main channel wall causes decreasing bed load sediment entrance into the lateral intake. Furtheremore, submerged vanes in both vertical and inclined main channel wall decrease sediment entrance into the lateral intake but reduction of sediment entrance in inclined wall especially in low diversion ratio is more than the vertical wall. For example, in the case of inclined wall with submerged vanes for 12% diversion ratio, 100% of sediment reduction was obtained compared to the vertical wall.