پهنه بندي رژيم بارش در نيمه جنوبي ايران

Precipitation Regime in South Part of Iran Studying of Iran

اين تحقيق رژيم بارش سالانه نيمه جنوبي ايران را طي دوره 2005- 1974 ارايه مي دهد. نـيمه جنوبي ايران با استفاده از شـش پارامتر اقليمي در 183 ايستگاه، به كمك روش تـحليل مولفه هاي اصلي و خوشه بندي منطقه بندي شده و به چهار زير منطقه همگن تقسيم گرديد. نتيجه نشان داد كه روند ناهمواري ها و عرض جغرافيايي در مرزبندي و تفاوت هاي مكاني بين مناطق نقش بسيار مهمي دارند. تغييرات مكاني بارش و رابطه بين ايستگاه ها با استفاده از تحليل مولفه هاي اصلي مورد بررسي قرار گرفت. نتايج تحليل مولفه اصلي بارش سالانه، پنج مولفه را نشان داد كه مجموعاً 68% كل واريانس بارش را توصيف مي كند. مولفه هاي اصلي بارش سالانه در نيمه جنوبي ايران توسط گردش جوي كنترل مي شوند. تحليل ها نشان داد كه بارش سالانه در نيمه جنوبي ايران اساساً به كم فشار سوداني و مديترانه ارتباط داده مي شود.

This is a study of change in annual precipitation amounts and variability in southern part of Iran during 1974-2005. Southern part of Iran has been regionalized based on six factors in 183 stations using Principal Component Analysis (PCA) and Cluster Analysis (CA). The stations were grouped into four individual clusters. Topography and latitude play an important role in determining boundaries between identified subdivisions and existence of spatial differences between them as well. Spatial variability and relationship between the precipitation series at 183 of stations were investigated by principal component analysis. A PCA of annual precipitation reveals five components that account for 68% of the total variance. The annual precipitation PCs are controlled by atmospheric circulation. Analysis of the results revealed that annual precipitation in south part of Iran is mainly related to Sudan and Mediterranean wave.