ارزيابي نقش سرمايه‌ اجتماعي در توسعه‌ي گردشگري روستايي با تاكيد بر خانه‌هاي دوم

The Role of Social Capital in Rural Tourism Development with Emphasis Second Home

از ديدگاه برنامه‌ريزان توسعه، ابعاد متعدد سرمايه‌ها از قبيل سرمايه‌ي طبيعي، فيزيكي، انساني، مالي و اجتماعي براي توسعه‌ي مناطق روستايي مورد نياز است؛ ازاين‌رو، در چند دهه‌ي اخير، مفهوم سرمايه‌ي اجتماعي به‌عنوان يك مفهوم فرارشته‌اي نقش مهمي در تحليل‌هاي اجتماعي و اقتصادي توسعه‌ي روستايي به‌ويژه توسعه‌ي گردشگري مطرح شده و به نقش ساختارهاي اجتماعي محلي از قبيل روابط متقابل، شبكه‌ها و نهادهاي محلي، نگرش، انسجام و اعتماد تاكيد دارد. هدف از اين پژوهش بررسي نقش سرمايه‌ي اجتماعي در توسعه‌ي روستايي با تاكيد بر گردشگري مبتني بر خانه هاي دوم در منطقه‌ي روستايي دهستان حصار وليعصر از توابع شهرستان بويين‌زهرا است. نوع تحقيق كاربردي و روش مورد استفاده، توصيفي-تحليلي است و جمع‌آوري داده ها مبتني بر استفاده از پرسش‌نامه و مصاحبه بوده است. روايي سوالات از طريق پرسش‌نامه‌ي پيش‌آزمون بررسي شده و پايايي آن نيز با استفاده از آلفاي كرونباخ به ميزان 0.8 محاسبه شده است. براي تجزيه و تحليل داده ها از تحليل عاملي بهره گرفته شده است. جامعه‌ي آماري تحقيق شامل 4 روستاي داراي خانه هاي دوم گردشگري است كه به علت در دسترس بودن همه‌ي خانواده‌ها از روش تمام‌شماري استفاده شده است. يافته ها نشان داد كه نتيجه‌ي حاصل از تقليل 35 متغير، بيانگر 8 عامل استخراج شده بوده كه 71.74 درصد از واريانس را تبيين مي كند كه نشان از رضايت‌بخش بودن تحليل عاملي و متغير هاي مورد بررسي است. در اين بين عامل اول، يعني عامل علاقه‌ي فردي و مشاركت با مقدار ويژه‌ي 4.06 را به خود اختصاص داده است و 11.61 درصد واريانس را تفسير و توجيه مي كند كه بيشترين تاثير را در زمينه‌ي گسترش گردشگري خانه‌هاي دوم و توسعه‌ي سرمايه‌ي اجتماعي روستايي در منطقه‌ي مورد مطالعه داشته است و كمترين عامل، مربوط به عامل تعصب است كه مقدار ويژه‌ي اين عامل 1.61 است كه 4.60 درصد واريانس را محاسبه و توضيح مي‌دهد.

Introduction Rural tourism is a recreational and social activity in rural areas that has great potential to improve the dynamics of rural development through poverty reduction, income generating and promoting the welfare of the community. Furthermore through numerous investments in rural areas it can have high impact on the transfer of knowledge, ideas and urban lifestyles and lead to diversification of their socio- economic activities. From the viewpoint of experts the use of rural spaces for recreation and leisure time could be analyzed in two ways: A) policies based on social tourism, and B) rural tourism based on second homes as a new lifestyle. Based on sustainable development approach, household assets to improve the livelihood of the local community includes a broad range of capitals forms such as natural, physical, human, financial and social capitals. Therefore social capital as an intangible investment is a facilitator development resources management based on social relationships and the function of local networks in different levels of the individual and the family, group and community. Thus, in the one hand, social capital dimensions (local network, participation, trust and cohesion) in the field of tourism, can promote stability of the social and economic development, comprehensive planning of tourism destinations, effective rapid assessment of complex situations, develop common values, guarantee an equal distribution of resources and increase understanding of the stakeholders, and in the other hand, it paves the way for new opportunities to encourage local residents invest in infrastructural services such as health, education and other social facilities that led to improve technical skills, communication, and trading. Now regarding the role of social capital in second home based rural tourism this study attempt to answer this question: Is there a significant relationship between social capital dimensions and Second home tourism development in rural areas?