تاثير عوامل فيزيوگرافيك بر تنوع گونه‌هاي درختي (تحقيق موردي: پارك جنگلي كندلات، گيلان)

Effect of physiographical factors on tree species diversity (case study: Kandelat Forest Park)

به‌منظور ارزيابي تنوع گونه‌هاي درختي در رابطه با عوامل فيزيوگرافيك (ارتفاع از سطح دريا، جهت دامنه و شيب)، پارك جنگلي كندلات به مساحت 85/614 هكتار در جنوب شرق شهرستان رشت مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور نقشه هاي شيب، جهت، ارتفاع از سطح دريا به همراه تيپ هاي غالب منطقه در سامانه اطلاعات جغرافيايي(GIS) تهيه و بعد با تلفيق نقشه هاي مذكور، 18 واحد همگن به وجود آمد. با توجه به همگن بودن واحد ها از نظر شيب، جهت، ارتفاع از سطح دريا و تيپ گياهي، بدون در نظر گرفتن مساحت واحد ها، پنج قطعه نمونه در هر واحد رويشي به صورت تصادفي برداشت شد. در هر قطعه نمونه 10 آري، قطر برابر سينه گونه هاي درختي اندازه گيري و نوع گونه ها ثبت شد. در مجموع 17 گونه درختي متعلق به 12 خانواده شناسايي شد. نتايج آناليز واريانس يكطرفه و مقايسات چند دامنه دانكن نشان داد كه تاثير جهت دامنه بر تنوع گونه اي و يكنواختي معني دار است و جهت‌هاي جنوبي تنوع و يكنواختي بالاتري داشتند، درحالي كه تاثير جهت دامنه بر غنا معني‌دار نبود. همچنين اثر ارتفاع از سطح دريا بر تنوع و غنا معني دار بود و ارتفاعات بالاتر تنوع و غناي بيشتري داشتند، درحالي‌كه تفاوت معني داري از نظر يكنواختي مشاهده نشد. بنابراين اثر شيب بر تنوع، غنا و يكنواختي معني‌دار نبود. واژه‌هاي كليدي: غنا، يكنواختي، ارتفاع از سطح دريا، جهت دامنه، شيب، تيپ گياهي، اطلاعات جغرافيايي

In order to identify the diversity of tree species in relation to physiographic factors (elevation, aspect and slope), the Kandelat Forest Park with an area of 614.85 hectare was surveyed, where is located southeast of Rasht city. For this reason, maps of slope, aspect, elevation and dominant vegetation types were provided, using GIS technology. As a result, 18 homogeneous units were obtained by layering the mentioned maps. In each homogeneous unit, five sample plots, and totally 90 plots were randomly located. The trees at each plot were found and their diameter at breast height (dbh) was measured. Overall, 17 tree species belonging to 16 genera and 12 families were identified. Result revealed that aspect had significant effect on diversity and evenness of the tree species. Species diversity and evenness on south aspect were significantly more than the other aspects. In addition, elevation had significant effect on diversity and species diversity and richness were greater at high elevations. There was not significant effect of slope aspect on treeʹs species diversity, richness and evenness. Keywords: richness, evenness, elevation, aspect, slope, vegetation type, GIS