امكان سنجي بهبود اقليم و خاك از طريق توسعه فضاي سبز‌ در يك منطقه خشك

Climate Regulation and Soil by Development of Green Space in an Arid Zone

ساده‌ترين و اقتصادي‌ترين راهكار كاهش CO2 آتمسفري و تعديل اقليم، ترسيب كربن در زي توده گياهي و خاك‌ مي‌باشد كه از طريق ايجاد پوشش گياهي و توسعه فضاي سبز ممكن مي‌باشد. در تحقيق حاضر تاثير جنگل كاري و حاصلخيزي خاك روي ميزان ترسيب كربن خاك و در نتيجه بهبود اقليم، در دو توده 15 ساله سوزني برگ كاج تهران (Pinus eldarica Medw.) و پهن برگ اقاقيا (Robinia pseudoacacia L.) آبياري شده با فاضلاب شهري و آب چاه و يك عرصه كنترل (فاقد جنگل-كاري) در منطقه اقليمي خشك شهر ري بررسي شد. براي اين منظور قطعات نمونه 30 × 30 متر در هر توده مورد بررسي انتخاب گرديد. در هر قطعه نمونه، نمونه هاي خاك از 4 پروفيل حفر شده در عمق‌هاي 15-0، 30-15 و 60-30 سانتي‌متري برداشت و در آزمايشگاه درصد كربن آلي نمونه هاي خاك با روش سرد والكي-بلاك تعيين شد. نتايج نشان داد كه در هر توده، در سطح 1% اختلاف معني داري در ميزان ذخيره كربن خاك دو تيمار آبياري (فاضلاب شهري و آب چاه) وجود دارد. ميزان ترسيب كربن خاك دو توده كاج تهران و اقاقيا تفاوت معني داري نداشت، اما در هر يك، همواره بيش از منطقه كنترل (بدون جنگل كاري) بود. در هر دو توده، با افزايش كربن آلي خاك، پارامترهاي رشد (قطر، ارتفاع و حجم) و بيوماس درختان به طور خطي افزايش يافتند (01/0p < ). در مجموع، به لحاظ معدل بيوماس چوبي و ذخيره كربن درخت، مي توان گفت كه جنگل‌كاري كاج تهران در مقايسه با اقاقيا، نقش بيشتري در كاهش آلودگي هوا و در نتيجه تعديل اقليم دارد. هميشه سبز بودن كاج تهران مي‌تواند از محسنات برجسته آن در تقليل آلودگي هوا و بهبود شرايط اقليمي قلمداد شود.

The simplest and most economical technique to reduce CO2 of atmosphere and climate regulation is carbon sequestration in plant and soil by development of vegetation and green space. Impact of afforestation and soil fertility on soil carbon sequestration and climate regulation was investigated, in two 15-year old stands of needle-leaved (Pinus eldarica) and broad-leaved (Robinia pseudoacacia) in 2 areas with different irrigation treatments (municipal effluent and well water) and also a control area (without afforestation), in an arid zone (south of Tehran). For this purpose, sample plots (30 m × 30 m) were systematic-randomly chosen in either of both stands. In each sample plot, four soil profiles were dug to take the samples in depths of 0-15, 15-30 and 30-60 cm. In laboratory, soil organic carbon (SOC) content of soil samples was determined by the Walkley–Black method. The results demonstrated that in each stand there was a significant difference (p < 0.01) in the amount of soil carbon sequestration between two irrigation treatments (municipal effluent and well water). No significant difference in the amount of soil carbon sequestration of two stands was detected, but each stand sequestered higher carbon content in soil compared to that of in control area. In two studied stands, with increasing of soil carbon content, growth parameters and biomass significantly (p < 0.01) were increased. With regard to more average of wood biomass and carbon sequestration and be evergreen of elder pine trees, can say that afforestation of eldar pine in comparison with block locust has more role in decreasing of air pollution and climate regulation.