بررسي اشتغال بخشهاي اقتصادي با استفاده از مدل تغيير سهم و ضريب مكاني (LQ) (مورد: مراكز شهرستانهاي استان آذربايجان غربي )

The Study of Employment in Economic Sections by Shift-Share Model and Location Queficient – LQ (Case study: West Azerbaijan Cities)

مبحث اشتغال و پيچيدگي‌هاي آن در جامعه امروز ايران توجه بسياري از دولتمردان، كارشناسان را به خود جلب كرده است. بخشهاي اقتصادي از اركان توسعه هر منطقه محسوب مي‌شود. رشد بخشهاي اقتصادي گوياي پيشرفت هر منطقه است و برخورداري از هدف خاص براي فعاليت‌هاي اقتصادي در هر مكان، مشخص‌كننده پيشرفت آن مكان در يك زمينه خاص اقتصادي است. هدف از اين مطالعه تعيين وضعيت اشتغال بخشها و گروه‌هاي عمده فعاليت‌هاي اقتصادي در مراكز شهرستانهاي استان آذربايجان غربي طي سالهاي 75-1385 مي‌باشد كه بدين منظور با استفاده از روش تغيير سهم (Shift-Share) به تشخيص بخشهايي كه مزيت نسبي دارند پرداخته شده است. لذا با به كارگيري ضريب مكاني (LQ)، بخشهاي پايه كه صادركننده نيروي شاغل خود بوده‌اند، مشخص گرديده‌اند. نتايج حاصل نشان مي‌دهد كه بخشهاي كشاورزي و صنعت كاهش رشد را داشته‌اند و بخش خدمات در استان بر بخشهاي ديگر مسلط شده است. نرخ بيكاري در استان 58/10 مي‌باشد. نرخ رشد در كل اقتصاد مرجع (آذربايجان غربي) برابر 568/0 است. ساختار بخشهاي اقتصادي استان طي سالهاي 85-1375 مثبت و داراي صعود بوده است. تمامي بخشهاي اقتصادي به جز بخش صنعت كه تا حدودي نزول داشته، از مرتبه بالايي برخوردار بوده‌اند. همچنين در سال 1375 در استان آذربايجان غربي بخشهاي كشاورزي، صنعت و خدمات واردكننده و در سال 1385 كليه بخشها صادركننده نيروي اشتغال بوده‌اند. بنابراين توجه هر چه بيشتر برنامه ريزان نسبت به دقت و حساسيت در هدف گذاري در بخشهاي سه گانه لازم و ضروري است.

The employment and its complexities subject in current Iran society attract most experts and politicians. Economic sector is a pillar of development in each region. Economic growth in each region indicates progress, and enjoyment of specific purpose for economic activity in every location is determiner of development there in one specific economic base. The aim of this study is to determine the employment status and sector of economic activity in major centers of west azarbaijan province during years1375-85, that the purpose of the method has been used to identify sectors that have comparative advantage. Therefore, using the spatial index (LQ) based sectors that have been exporting their work force, have been identified. The results show that growth of agriculture and industry, and the service sector is dominant in other parts. Unemployment rate in west azarbaiejan is 10/58.Total growth rate of the reference economy (west azarbaijan)is versus 0/568. The structure has of economic sectors during years 1375-1385 is positive and show increase. All economic sectors except the industrial sector fell somewhat have been of high rank. Also in year 1375, in west azarbaijan province, agriculture, industry and service importer and all sections have been issued in year 1385 the employment. Therefore this issue requires more attraction of planners into accuracy and precision of aiming in triple sections.