كاربرد روش انگشت نگاري چندپارامتري به منظور منشايابي رسوبات،مطالعه موردي:غرب استان گيلان

Application of Multiparameter Fingerprinting Technique for Tracing Sediment Sources, Case Study: West of Guilan Province

اجراي بهينه استراتژي هاي حفاظت خاك و كنترل فرسايش، مستلزم شناسايي مناطق رسوب خيز و مستعد فرسايش است. يكي از روش هاي تعيين و اولويت بندي مناطق نيازمند به عمليات حفاظتي، روش انگشت نگاري يا منشايابي چندپارامتري رسوبات است.در پژوهش حاضر، از روش منشايابي چندگانه كمّي به منظور تعيين منابع عمده رسوب در حوضه ناو واقع در غرب استان گيلان، استفاده شد. بر اساساين روش،تركيب مناسبي از عناصر ژيوشيميايي، سزيم 137، كربن آلي، نيتروژن و فسفر، براي تفكيك انواع كاربري ها مورد استفاده قرار گرفت. به كارگيري مدل چندمتغيره كمّي نشان داد كه ميانگين سهم هر يك از كاربري هاشامل ديواره خندق، مراتع تخريب شده، مراتع داراي پوشش و جنگل در توليد رسوب، به ترتيب برابر 92، 5/6، 1 و 5/0 درصد است. خطاي نسبي مدل براي برآورد سهم انواع كاربري ها به طور ميانگين برابر 98/0 به دست آمد كه نشان دهنده صحت و كارايي زياد مدل بود.مشاهدات صحرايي نتايج پژوهش را تاييد كرد.

Optimal implementation of soil conservation strategies requires the identification of areas prone to erosion. Composite fingerprinting technique is one of the techniques used to classify and prioritize areas for soil conservation. In this study, quantitative composite fingerprinting technique was utilized to determine the main source of sediments in Nav Sub-basin in the west of Giulan Province. A combination of geochemical elements, 137Cs, organic carbon, nitrogen and phosphorus was employed to estimate the relative importance of potential sources of sediments. The overall mean contributions from gully wall, degraded grassland, non-degraded grassland and forest sources were assessed through quantitative multi-parameters model to be 92, 6.5, 1and 0.5 %, respectively. The mean relative error of the estimations was 0.98, indicating the high precision and accuracy of the model. Field observations added to a confirmation of the obtained results.