تاثير شوري و منگنز بر برخي خصوصيات فيزيولوژيكي و اكوفيزيولوژيكي پسته (Pistacia vera L.)

Effects of Salinity and Manganese on Physiological and Echophysiological Characteristics of Pistachio Seedlings (in Sand Culture)

به‌منظور مطالعه تاثير منگنز و شوري بر برخي ويژگي‌هاي فيزيولوژيكي و اكوفيزيولوژيكي پسته (رقم بادامي زرند) آزمايشي به‎صورت فاكتوريل، با دو فاكتور شوري (0، 75، 150، 225، 300 ميلي‌مولار كلريد سديم) و منگنز (0، 12، 24، 36 ميكرومولار منگنز از منبع سولفات منگنز)، در قالب طرحي كاملاً تصادفي با چهار تكرار در محيط كشت‎ پرليت انجام شد. نتايج نشان داد، با مصرف 150 ميلي‎مولار كلريد سديم، كلروفيل aو b و همچنين كلروفيل‎ كل، به‌ترتيب، 12 و 16 و 21 درصد كاهش و با افزايش 36 ميكرومولار منگنز افزايش معناداري نسبت به شاهد حاصل شد. كارتنوييدها نيز با افزايش شوري كاهش معناداري يافتند. ولي با مصرف منگنز ميزان كارتنوييدها با افزايش شوري كاهش معناداري پيدا نكردند. فعاليت آنزيم سوپراكسيدديسموتاز (SOD) نيز گرچه يك هفته پس از اعمال شوري كاهش يافت، با مصرف 12 ميكرومولار منگنز، بيش از 30 درصد فعاليت اين آنزيم افزايش معنا‎داري حاصل كرد. فعاليت آنزيم SODدر پايان آزمايش (هشت هفته بعد از اعمال شوري) دوباره اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد. دانهال‌هاي پسته با افزايش 80 درصدي فعاليت اين آنزيم در شوري 300 ميلي‌مولار كلريد سديم گياه را در برابر تنش شوري مقاوم ساخت و افزايش منگنز تغييرات معناداري ايجاد نكرد. نتايج نسبت فلورسنس كلروفيل متغير به حداكثر (Fv/Fm) نيز نشان داد كه فقط تيمار شوري اين پارامتر را در هر دوره اندازه‌گيري تحت تاثير معنادار قرار داد و تيمار منگنز و اثر متقابل شوري و منگنز معنادار نشد. بنابراين، به‎نظر مي‌رسد كه منگنز تحمل پسته رقم بادامي زرند را به شوري افزايش مي‎دهد.

In order to investigate the effect of Mn and salinity on some physiological and echophysiological characteristics of pistachio seedlings (cv. Badami-e-Zarand) in sand culture (perlite medium), a factorial greenhouse experiment was carried out in the framework of a completely randomized design comprised of two factors namely: salinity (Zero, 75, 150, 225 and 300 mM NaCl) and Mn (Zero, 12, 24 and 36 µM MnSO4) in four replications. Results revealed that with an application of 150 mM of the salt, chlo a, chlo b as well as chlo a+b decreased by 12, 16 and 21% in comparison with control while Mn increased chlo a, chlo b as well as chlo a+b as compared with control. Carotenoids were observed to be significantly decreased through salt application but salinity×Mn interactions (at their different Mn levels, and salt application) did not significantly affect carotenoids. Although Superoxide Dismotaze (SOD) activity decreased in stage one (one week after application), but it significantly increased ( > 30%) by application of 12 µM of Mn. SOD activity was assessed at the end of the experiment (8 weeks after salinity application). Results indicated that application of 30 mM of NaCl caused an increase of SOD activity, as a result of which the resistance of pistachio seedlings increased against salinity stress. An addition of Mn did not significantly affect the stress. Salinity treatment in each of the three experimental periods exerted a significant effect on Fv/Fm, and while salinity×Mn interaction did not significantly affect this parameter. Thus, it seemes to be finally concluded that Mn increase resistance against salinity in pistachio seedlings (cv. Badami-e-Zarand).