تعيين تركيب بهينه وام در بخش هاي اقتصادي: مطالعه موردي بانك سامان

The management of optimal loan portfolio in banking sector: the case study of the Bank–e Saman

در اين پژوهش، تركيب بهينه پرتفوي اعتباري بانك در قالب بخش هاي اقتصادي مبتني بر مدل بهينه سازي پرتفوي ماركوويتز را محاسبه مي كنيم. يافته ها نشان مي دهد كه به ترتيب بخش هاي خدمات، صنعت و معدن، مسكن و ساختمان و كشاورزي از بيشترين سهم در پرتفوي بهينه وام بانك برخوردارند. اعتبارات اعطايي به بخش كشاورزي و ساختمان و به ويژه صنعت و معدن از جمله دارايي هاي ريسكي براي نظام بانكي محسوب مي شود. نتايج مشابهي نيز براي پرتفوي يك نظام بانكي به دست مي آيد. مقايسه روند اعطاي تسهيلات بانك سامان از سال 1381 تا 1385 با پرتفوي بهينه به دست آمده، نشان مي دهد كه پرتفوي بهينه وام تا حد رضايت-بخشي با الگوي تخصيص اعتبارات در اين دوره سازگار است. همچنين، پرتفوي تسهيلات اعطايي بانك در طول سال هاي گذشته به پرتفوي بهينه آن نزديك تر شده است. اما هنوز روش ماركويتز مبتني بر اصل حداكثرسازي سود و مفروضات محدودكننده اش، قادر نيست بخشي (هر چند كوچك) از تفاوت ها يا انحرافات كمي را توضيح دهد. بنابراين، لحاظ كردن نيازها يا ميزان تقاضاي بازار بر اساس اصل تطابق و همچنين توجه به محدوديت ها و رويه هاي رسمي و غيررسمي درنظام بانكي براي ارايه تبييني كامل از وضع موجود الزامي است.

This study aims to examine the optimal loan portfolio policy for Bank-e Saman, using the Markovitz modern portfolio model (1952). Generally, in Iran the Banks are allowed to offer loans to four economic sectors including services, manufacturing and mining, construction and agriculture. Loans offered to production sectors are treated the most risky venture for the banking sectors. However, the results of this study indicate that the Bank-e Saman has pursued a desired diversification policy to maintain its optimal loan portfolio as advocated in Markovitz model. In its optimal loan portfolio policy, service sector has enjoyed the lionʹs share of 65 percent of bankʹs total loans portfolio, followed by manufacturing and mines, housing and construction, and agriculture respectively. The distribution of loan portfolio by economic sectors over the period of 1381 to 1385 (corresponding to 2002 to 2006) is proved to be inclined towards the optimal pattern. Yet, due to certain restriction inherited in Markovtz model, some of discrepancies or deviations in optimal loan performance can not be explained. Thus in order to be able to address such shortcomings, the model requires to include some factors such as the real need of credit market, based on the accommodation principle, into model. Besides some factors such as formal and informal regulations have a strong bearing on bank loan portfolios which should be taken into account as well.