ارزيابي ميزان حساسيت دارايي‌ها و پهنه‌هاي شهري با استفاده از تحليل اندركنشي با رويكرد برنامه‌ريزي شهري

Critical assement of assests and areas in the city using interdependency analysis – An urbun planning approach

بر اساس تيوري‌هاي مختلف، آنچه در جنگ‌هاي دنياي امروز بيشتر مورد توجه قرار مي‌گيرد، شناسايي دارايي‌هاي با ارزش شهر يا كشور و احتمال حمله به آن‌‌هاست. با توجه به عملكرد، ميزان تاثيرگذاري، موقعيت راهبردي و ... ميزان حساسيت هر كدام از دارايي‌ها نسبت به يكديگر متفاوت است. از اين رو تعيين ميزان حساسيت دارايي‌ها اولين گام در طرح‌هاي پدافند غيرعامل است. حساسيت دارايي‌ها بر اساس پيامد‌هاي كوتاه‌مدت و بلند‌مدت ناشي از خسارت و تخريب دارايي‌ها تعريف شده و طبقه‌بندي ميزان حساسيت آن‌ها به روش‌هاي مختلفي صورت مي‌گيرد. در اين پژوهش تحليل اندركنشي دارايي‌ها براي ارزيابي حساسيت آن‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. ميزان حساسيت هر دارايي از تلفيق سه اندركنش فيزيكي، زماني و جغرافيايي محاسبه شده است. براي تدوين برنامه‌هاي كارآمدتر بايد علاوه بر ارزيابي حساسيت دارايي‌ها، ميزان حساسيت پهنه‌هاي تحت تاثير آن‌ها نيز شناسايي شود و در برنامه‌ريزي مورد توجه قرار گيرد، در حالي كه اين امر در پژوهش‌هاي مرتبط با حساسيت كمتر مورد بررسي قرار گرفته است. هدف اين پژوهش توسعه‌ي مفهوم اندركنش و ارايه‌ي روشي براي استفاده از تحليل‌هاي اندركنشي در برنامه‌ريزي شهري است. در اين روش ميزان حساسيت پهنه‌هاي شهري با توجه به دو عامل ميزان حساسيت دارايي‌ها و تجمع آن‌ها در يك پهنه‌ي شهري تعيين شده است. براي عيني شدن اين تحليل، فرايند مذكور در يك منطقه‌ي شهري فرضي پياده شده است. نتايج نشان مي‌دهد كه در اين محدوده، دارايي‌هاي مربوط به زيرساخت برق از بيشترين حساسيت و دارايي‌هايي همچون موزه و صدا و سيما از كمترين ميزان حساسيت برخوردارند.

Assets are one of the determining factors in vulnerability assessment of cities. However, not all assets have the same effects on vulnerability. Therefore, it is crucial to prioritize assets based on their criticality for the system. Criticality is defined as the value of the asset for the system along with the long-term and short-term consequences caused by it in case it is damaged or destroyed. Geographical, physical and temporal interdependency analyses were used in this research to determine the criticality of each asset. However, establishing the most critical assets is only one part of risk assessment. Therefore, in order to have a more efficient planning, it is necessary to ascertain the critical areas as well. Unfortunately, the existing literature on interdependency analysis lacks adequate research in this area and as a result this type of analysis has not been used in urban planning despite the potentially beneficial applications of this concept in the field. In the methodology proposed in this article, calculated criticality and aggregation of assets were taken into account to assign criticality to different areas. Since some of the data needed for this procedure is considered to be classified information, a hypothetical area with hypothetical assets was used in the case study. The results indicate that, between assets in this example. The electric power infrastructure has the highest criticality whereas assets such as museums and radio and TV center have the lowest criticality.