بررسي سازه هدف و كاربست آن در ايجاد انگيزش در نوآموز معماري

An Explanation to the Goal Construct and its Application in Generating Motivation in Architecture Novice

با گسترش روابط ايران و غرب از اوايل سده چهاردهم هجري شمسي، تغييرات گسترده‌اي در ساختار اجتماعي، فرهنگي، سياسي و آموزشي به وجود آمد. همگام با اين تحولات، روند آموزش معماري نيز تحت تاثير قرار گرفت، و آموزش سنتي و شيوه استادـ شاگردي، جاي خود را به آموزش امروزي و شيوه دانشگاهي (آكادميك) داد. از سال 1378، اعمال بازنگري‌ها و تصميمات شوراي عالي برنامه‌ريزي وزارت علوم، سطح رشته معماري را ازكارشناسي ارشد پيوسته به كارشناسي پيوسته تغيير داد و كنكور اختصاصي ورود به رشته معماري برداشته شد. كاهش شناخت نسبي داوطلبان از اين رشته، بروز بي‌انگيزگي و يا كاهش انگيزه دانشجويان و به خصوص نوآموزان معماري نسبت به رشته و كار خود، از پيامدهاي اين بازنگري است؛ از آنجا كه بي‌انگيزگي نوآموزان معماري در حال تبديل شدن به يكي از دغدغه‌هاي آموزش معماري است، ضرورت پرداختن به دلايل پيدايش، و روش‌هاي كاهش بي‌انگيزگي و برطرف كردن آن احساس مي‏شود. اين نوشتار بر اين باور است كه توجه مربي به اهدافي كه وي براي دانشجويان تعريف مي‌كند و همچنين آنچه ايشان به عنوان هدف براي خود برمي‌گزينند، در ايجاد انگيزش در دانشجوي معماري، نقش ويژه‌اي ايفا مي‌كند. هدف اين پژوهش، آن است كه بر پايه «سازه هدف» (به عنوان يكي از سازه‌هاي انگيزشي در علم روان‌شناسي تربيتي) و بررسي متون موجود در اين حوزه، كاربست‌هاي آموزشي معمارانه‌اي را در راستاي ايجاد انگيزش در نوآموزان معماري به همراه برخي مصاديق آموزشي آن ارايه كند. در اين پژوهش، از روش تحقيق پيمايشي استفاده شده است. كاربست‏ها و مصاديق ارايه شده (به عنوان يافته‌هاي اصلي اين پژوهش) در قالب يك پرسش‏نامه با استفاده از روش دلفي، به نظرخواهي از دوازده نفر از خبرگان آموزش معماري گذاشته شد، كه كليه كاربست‏ها با اتفاق ‏نظر پذيرفته شدند (براي تحليل پرسش‏نامه‏ها و رسيدن به نتيجه اتفاق ‏نظر، از آزمون فريدمن استفاده شد). نتايج اين پژوهش شامل 18 كاربست است كه اين كاربست‏ها بر اساس «نظريه تعيين هدف»، «نظريه گرايش به هدف»، و «نظريه انگيزش تسلط» به دست آمده است.