تاثير 28-هموبراسينوليد بر پارامترهاي رشد و عملكرد اسانس گياه دارويي شويد Anethum graveolens

Growth parameters and essential oil percentage changes of dill (Anethum graveolens) as affected by drought stress and use of 28-homobrassinolide

براسينواستروييدها گروهي از تنظيم كننده هاي رشد گياهي هستند كه اثرات زيستي قابل توجهي بر رشد و نمو گياهان دارند. از جمله باعث افزايش مقاومت گياهان به تنش هاي محيطي مي شوند. در اين پژوهش اثر ماده 28-هموبراسينوليد بر خصوصيات رشد، درصد و عملكرد اسانس گياه دارويي شويد(Anethum graveolens) رشد يافته در تنش خشكي، در سال 1388 در گلخانه مركز آموزش فني و حرفه اي ارسنجان مورد بررسي قرار گرفت. آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با 12 تيمار و 4 تكرار صورت پذيرفت. فاكتور اول شامل تنش خشكي در 3 سطح آبياري شاهد (ظرفيت مزرعه اي خاك، تنش ملايم (3/2 ظرفيت مزرعه اي ) و تنش شديد (3/1 ظرفيت مزرعه اي ) انجام گرفت و فاكتور دوم شامل تنظيم كننده رشد 28-هموبراسينوليد در چهار سطح، شاهد(صفر)، 10-10 مولار، 8-10 مولار و 6-10 مولار به صورت محلول، كه قبل از اعمال تنش خشكي تيمار با تنظيم كننده رشد صورت گرفت. گياهان جوان در مرحله 4 تا 5 برگي با محلول 28 هموبراسينوليد محلول پاشي شدند. پس از استقرار گياهان و در مرحله 6 شاخه فرعي تيمار تنش خشكي اعمال شد صفات رشدي شامل ارتفاع بوته، وزن خشك اندام هوايي (گرم در گلدان)، وزن خشك ريشه، درصد اسانس و عملكرد اسانس بود. نتايج حاصل از اين پژوهش نشان داد كه هرچند سطوح مختلف تنش خشكي باعث كاهش وزن خشك ريشه، وزن خشك اندام هوايي، ارتفاع و عملكرد اسانس شد، اما باعث افزايش درصد اسانس گرديد. استفاده از ماده 28-هموبراسينوليد در شرايط تنش ملايم و شديد باعث بهبود برخي خصوصيات رشد همچون وزن خشك اندام هوايي، وزن خشك ريشه، همچنين درصد و عملكرد اسانس شويد گرديد. استفاده از 10-10 مولار از ماده28-هموبراسينوليد در شرايط آبياري كامل و تنش ملايم به ترتيب افزايش 36 و 37 درصدي عملكرد اسانس گياه شويد را به همراه داشت.

Brassinostroids are group of plant hormones that have significant biological effects on plant growth and development including increase in plant tolerance to environmental stresses. In this study the effects of 28 - Homobrassinolide on growth parameters, yield and essential oil percentage in the dill (Anethum graveolens) under drought stress, were studied in greenhouse of arsanjan training and vocational teaching organization. Factorial experiment in randomized complete block design with four replications and 12 treatments were used. Total number of test pots 12 × 4 = 48 was the number. Treatments randomly were placed in each pot. The first treatment included drought factor (S) in three irrigation levels based on values of field capacity (FC), mild stress (LS-2 / 3 field capacity) and high stress (HS-1 / 3 field capacity) and the second treatment, included steroid hormone factor that 28 - Homobrassinolide four levels, control (zero), M 10-10, M -810 and M 10-6 in solution, before drought treatments were applied. The plants in pots containing clay loam soils planted. Young plants in 4 to 5 leaf stage with a solution of 10-8 M 28 Homobrassinolide containing 20 had been sprayed. After establishing plants in stage six branches drought stress treatments were applied. Results showed that different levels of drought stress reduced shoot and root dry weight, plant height and Essential oil yield but percentage of Essential oil significantly increased. Use of 28- Homobrassinolid improved, dry weight root and shoot, Essential oil yield and percentage of Essential oil under mild stress and high stress condition treatment.As a result, plants treating with Article 28 - Homobrassinolid percent significantly increased oil yield and the damage caused by the deficit irrigation stress reduced.