اثر تنش شوري بر عملكرد و اجزاي عملكرد پنج رقم كلزا

Effect of salinity on yield and yield components of five canola cultivar

به منظور بررسي اثر تنش شوري بر عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام پاييزه كلزا و شناسايي بهترين ارقام، آزمايشي در سال زراعي 89- 88 در گلخانه تحقيقاتي دانشگاه آزاد اسلامي واحد ارسنجان به صورت فاكتوريل و در قالب طرح كاملا تصادفي با سه تكرار انجام گرفت. تيمارهاي آزمايشي شامل پنج رقم كلزا (اپرا ،اكاپي، مادونا، طلايه و كبري) و پنج سطح شوري حاصل از كلرور سديم شامل ( 0 شاهد،3 ،9،6 و12) دسي زيمنس بر متر بودند. تعداد غلاف ساقه اصلي و فرعي، تعداد دانه در غلاف ساقه اصلي و فرعي، وزن هزار دانه در ساقه اصلي و فرعي وعملكرد ساقه اصلي و فرعي اندازه گيري شد. نتايج اين آزمايش نشان داد كه بيشترين مقدار عملكرد واجزاي عملكرد ساقه اصلي و فرعي مربوط به سطح شاهد بود. افزايش شوري اثر منفي معني داري بر تمامي صفات اندازه گيري شده داشت. رقم كبري از نظر تمامي صفات اندازه گيري شده بالاترين مقدار را نشان داد. بنابراين مي توان رقم كبري را به عنوان رقم متحمل به شوري معرفي كرد و ارقام طلايه و مادونا به عنوان رقم هاي حد وسط و اپرا و اكاپي به عنوان ارقام حساس به شوري معرفي مي شوند. اثر متقابل رقم و سطوح شوري معني دار شد. سطح شوري 12 دسيزيمنس بر متر بيشترين تاثيررا داشت. شوري عملكرد ساقه اصلي را 81 درصد و عملكرد ساقه فرعي را 87 درصد كاهش داد. از بين اجزاي عملكرد ساقه اصلي و فرعي تعداد غلاف بيشترين ميزان كاهش را نشان داد.

In order to study the effects of salinity on yield and yield components of rapeseed varieties and identify the best cultivars, an experiment was conducted in the greenhouse of Islamic Azad University, Arsanjan branch as factorial based on completely randomized design with three replications. Experimental treatments included five varieties of rapeseed (Opera, Okapi, Madonna, Kobra and Talayeh) and five levels of sodium chloride salinity (0 control, 3, 6, 9 and 12dS m-1). The number of pods in main and secondary stems, the number of seeds in the pod in main and secondary stems, 1000 seed weights in the main and secondary stems and yield of the main and secondary stems were measured. The results showed that the highest value of the yield and yield components, main stem and branches were related to the control salinity treatment. Increasing salinity negatively influenced all traits. Kobra CV showed the highest value of all measured traits. Therefore it could be introduced as salt tolerant variety. Talayeh and Madonna varieties were introduced as semi- tolerant and Oprah and Okapi as sensitive cultivars to salinity. The interaction impact of variety and the salty surface was significant .the12dS m-1had the highest salty surface impact. Salt decreased the yield of the main stem for 81% and secondary stem for about 87% among the yields of the components, the main and secondary pod showed the highest decrease.