اثر سطوح مختلف شوري بر برخي صفات مورفولوژيك و فيزيولوژيك چند رقم سويا

Evaluation the effects of different salt stress levels on some morphological and physiological traits in some soybean (Glycine max L.) cultivars

به منظور بررسي اثر شوري بر صفات مورفولوژيك و فيزيولوژيك چند رقم سويا، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در شهرستان شيراز در سال 1389 انجام شد. در اين آزمايش ارقام سويا در سه سطح (سحر، BP و ساري JK) و تيمارهاي شوري در چهار سطح (صفر، 25، 50 و 75 ميلي مول NaCl) بود. آزمايش در محيط كشت گلداني و تغذيه با محلول غذايي هوگلند بدون نيتروژن تا مرحله غلاف دهي انجام شد. نتايج نشان داد كه با افزايش شوري سطح برگ، وزن خشك اندام هوايي، وزن خشك ريشه، وزن تر اندام هوايي و ارتفاع گياه به طور معني داري كاهش يافت. در تمامي سطوح شوري بيشترين ميزان سطح برگ مربوط به رقم ساري JK و كمترين ميزان آن در رقم BP مشاهده شد. با افزايش تنش شوري،‌ رقم ساري JK از وزن خشك اندام هوايي و ريشه بيشتري نسبت به ارقام BP و سحر برخوردار بود. همچنين نتايج نشان داد كه در صفت وزن تر اندام هوايي و ارتفاع گياه، ارقام ساري JK و سحر از برتري بيشتري نسبت به رقم BP برخوردار بودند. در مجموع و با توجه به نتايج بدست آمده چنين بنظر مي رسد كه رقم ساري JK در مقابله با تنش شوري نسبت به ارقام سحر و BP برتر بود.

In order to study the effects of salt stress on morphological and physiological traits of some Glycine max (L.) cultivars, an experiment was conducted as factorial based on a completely randomized block design with three replicates in Shiraz in 2010. In this experiment the first factor was cultivars treatment: Sahar, BP and Sari JK and the second factor was salinity treatment including four levels: 0, 25, 50 and 75 mmol NaCl. The experiment soil was sandy and used the Hogland solution without nitrogen as fertilizer. Data were analyzed by SAS program procedure and means comparisons were tested by LSD in 5% level statistically. The Results showed that leaf area, shoot dry weight, root dry weight, shoot wet weight and height decreased by increasing the salinity levels. The highest leaf area in all salinity levels was for Sari JK cultivar and the lowest was for BP cultivar. By increasing salt stress, Sari JK had the most shoot and root dry weight, in the three cultivars. Results also indicated that, in shoot wet weight and height, Sari JK and Sahar cultivars were better than BP. In general, it seems that Sari JK was the best cultivar of the three against salt stress.