بررسي اثر سولفات روي بر رشد و نمو ارقام گندم شمال فارس

Effects of zinc sulphate on growth and development wheat cultivars in north Fars region

كمبود روي در گياهان از طريق كاهش توليد مواد فتوسنتزي و اكسين موجب نقصان رشد و عملكرد دانه گندم مي گردد. به منظور تعيين اثر سولفات روي بر رشد و نمو ارقام گندم آزمايشي در مزرعه ايستگاه تحقيقات كشاورزي اقليد، با آرايش كرت هاي خرد شده به صورت بلوك هاي كامل تصادفي در 4 تكرار در سال زارعي 87-1386 به اجرا در آمد. فاكتور اصلي شامل سطوح، صفر، 30 و 60 كيلوگرم سولفات روي (حاوي 36 درصد روي) در هكتار و فاكتور فرعي ارقام زرين ، الوند و شهريار بود. افزايش سطوح سولفات روي باعث افزايش معني دار وزن خشك گياه در اوايل ساقه دهي و وزن خشك برگ، ساقه، سنبله و وزن خشك كل در مرحله گرده افشاني و بيوماس كل، عملكرد دانه و شاخص برداشت در مرحله رسيدگي فيزيولوژيك گرديد. ارقام زرين و الوند به طور معني داري وزن خشك برگ، ساقه، سنبله، وزن خشك كل در گرده افشاني و بيوماس كل، عملكرد دانه و شاخص برداشت بيشتري نسبت به رقم شهريار در مرحله رسيدگي فيزيولوژيك داشتند. افزايش سطوح سولفات روي و ارقام تاثيري بر مراحل نموي نداشتند. در اين مطالعه بيشترين رشد رويشي و عملكرد دانه با مصرف 60 كيلوگرم سولفات روي در هكتار در ارقام الوند و زرين (به ترتيب 10040 و 10030 كيلوگرم در هكتار) بدست آمد. لذا اين مقدار سولفات روي در هكتار و ارقام الوند و زرين ممكن است براي توليد گندم در شرايطي مشابه با مطالعه حاضر مناسب باشد.

Zinc deficiency through the reduction in auxin production and photosynthesis, reduces growth and grain yield of wheat. An experiment was conducted to determine the effect of zinc sulphate on growth and development of wheat cultivars in Eghlid agriculture research during 2007– 2008. The experiment was conducted in a split plot layout within a randomized complete block design with four replications. The main plot consisted of three levels (0, 30 and 60 kg ha-1) of zinc sulphate (36% Zn) and the sub-plots were Zarin, Alvand and Shahriar wheat cultivars. The result showed that increasing the Zinc sulphate levels caused meaningful increasing in the biomass, leaf biomass, shoot, ear, biomass total in earing, grain yield (GY), total biomass and harvest index (HI). Zarin and Alvand cultivars significantly produced higher leaf biomass, shoot, ear, biomass total in earing, grain yield, total biomass and harvest index (HI) than Shahriar. Increasing Zinc sulphate levels and cultivars didnʹt have any effect on development stages. In this study the highest growth and grain yield (kgha-1) were 10040 and 10030 kg ha-1 by using the 60 kg ha-1 of zinc sulphate in Alvand and Zarin cultivars respectively. This rate of zinc sulphate application and Alvand and Zarin cultivars might be suitable for wheat production under conditions similar to this study.