بررسي فلور، شكل زيستي و پراكنش جغرافيايي گياهان منطقه جنوب‌ غربي كوه ديوري (كليبر) در استان آذربايجان شرقي

Investigation of the flora, life form and plant geographical distribution on western south region of Divri Mountain (Kalleybar) in East Azarbaijan

منطقه مورد مطالعه در سه كيلومتري شهر كليبر با مختصات طول جغرافيايي ?38، ʹ52، "10 شمالي و عرض جغرافيايي 47 درجه، 2 دقيقه، 8 ثانيه شرقي قراردارد. كمترين و بيشترين ارتفاع ثبت شده به ترتيب برابر 1120 و 1810 متر از سطح دريا مي‌باشد. ميانگين درجه حرارت سالانه منطقه برابر 3/12 درجه سانتي‏گراد بود. نمــونه‏هاي گياهي طي فصــل رويشي از اسفند مـاه 1388 تا اواخـر فصل رويشي 1390 از منطـقه مورد نظر جمع‌آوري و بر اساس روش‏هاي متداول تاكسونومي گياهي با استفاده از منابع فلور مورد شناسايي قرار گرفتند. بررسي به عمل آمده نشان داد كه 239 گونه گياهي متعلق به 183 جنس و 59 خانواده در منطقه مطالعاتي وجود دارد. خانواده‏هاي كاسني (Asteraceae) با 34 گونه، پروانه‌آسا (Papilionaceae) با 17 گونه، غلات (Poaceae) با 17 گونه، نعناع (Lamiaceae) با 16 گونه، گل سرخ (Rosaceae) با 16 گونه و لاله (Liliaceae) با 10 گونه به ترتيب بيشترين گونه‌ها را به خود اختصاص داده‌اند مطالعه شكل زيستي نشان مي‌دهد كه 37 درصد گياهان جمع‌آوري شده از نوع همي‌كريپتوفيت، 27 درصد تروفيت، 15 درصد فانروفيت، 17 درصد كريپتوفيت و 4 درصد كامفيت مي‌باشد. همچنين بررسي كوروتيپ گونه‌ها نشان‏دهنده تعلق 30/47 درصد گونه‌ها به ناحيه ايران- توراني مي‏باشد.

The studied area is located in 3 kilometers far from Kaleybar city with 38° 52ʹ 10" N longitude and 47° 2ʹ 8" E latitude. The lowest and highest recorded heights are 1120 and 1810 m from sea level. The average annual temperature of the region was about 12/3 ?C. Plant samples were gathered from studied region during growth period from March 2010 to near the emd of growth period in 2012 and were determined according to usual plant taxonomical methods and using of available flora references. Collected plant samples belonged to 59 families, 183 genera and 239 species. Dominant plant families consisted of Asteraceae with 34 species, Popilioaceae with 17 species, Poaceae with 17 species, Rosaceae with 16 species, Labiatae with 16 species and Liliaceae with 10 species. The study of this region showed that Hemicryptophytes with %37 of gathered samples the most dominant life froms ; Beyond that Trophytes with %27, Phanerophytes with %15, Cryptophytes with %17 and Chamaephytes with %4 were other life forms. Also chorological investigation on the species of this area showed that %47. 30 of the species belong to Irano - Turanian region.