آگاهي و نگرش زنان در مورد يايسگي و درمان هورموني

Attitude and knowledge of women about menopause and hormone replacement therapy

مقدمه: يايسگي يكي از چهار بحران زندگي زنان است كه با تغييرات جسمي و رواني همراه است كه در دراز مدت سبب بروز بيماريهاي قلبي عروقي، استيوپروز، شكستگي استخوان و حتي آلزايمر مي گردد. با توجه به اينكه آگاهي و نگرش زنان يايسه نسبت به يايسگي و هورمون ‌درماني مي‌تواند به بهبود عملكرد‌ آنها كمك نموده و از شدت اين عوارض بكاهد، توجه ويژه ‌به افزايش آگاهي و ارايه خدمات مناسب قبل و بعد از يايسگي ضروري است. هدف: هدف از اين بررسي ارزيابي آگاهي زنان در مورد عوامل موثر بر يايسگي، علايم و عوارض آن و نگرش آنان درمورد هورمون درماني است. روش كار: اين مطالعه مقطعي - توصيفي بر روي 277 زن بالاي 45 سال حوالي يايسگي و يا سه سال بعد از يايسگي مراجعه كننده به بيمارستان الزهرا (س) شهر رشت در سال 1386 انجام شد. اطلاعات دموگرافيك، سابقه مامايي، آگاهي از عوامل موثر بر يايسگي، آگاهي از علايم و عوارض يايسگي و نگرش زنان در مورد هورمون درماني بررسي شد. براي تجزيه و تحليل داده ها از آزمون آماري آناليز واريانس يكطرفه و تي-تست و كاي اسكوير استفاده گرديد. نتايج: در اين مطالعه نشان داده است كه 1/32درصد آگاهي نسبت به عوامل موثر بر يايسگي، 7/60درصد آگاهي در مورد علايم يايسگي و 5/75 درصد نگرش مثبت نسبت به هورمون درماني يايسگي داشتند. بين نگرش و آگاهي از عوامل موثر بر يايسگي و نيز بين نگرش و آگاهي از علايم و عوارض حين يايسگي همبستگي مستقيم بدست آمد(0001/0P < ). بين ميزان تحصيلات و وضعيت اقتصادي– اجتماعي(0001/0P < )، تعداد بارداري كمتر(0001/0P < ) و آگاهي از عوامل موثر بر يايسگي(025/0= P) ارتباط معني داري وجود داشت. همچنين ميزان آگاهي از علايم و عوارض يايسگي با ميزان تحصيلات(0001/0P < )، وضعيت اقتصادي–اجتماعي(0001/0P < )، سابقه سقط(027/0P < ) و سابقه استفاده از روش هاي پيشگيري (036/0P < ) ارتباط معني دار داشت. تحصيلات(0001/0P < )، وضعيت اقتصادي–اجتماعي(0001/0P < ) و رده سني بالاتر(001/0 P=) نيز با نگرش مثبت زنان در مورد هورمون درماني يايسگي ارتباط معني دار داشت. نتيجه گيري: بيش از نيمي از زنان مورد مطالعه در شهر رشت، آگاهي و نگرش مطلوب نسبت به يايسگي و هورمون درماني داشتند. وضعيت اقتصادي- اجتماعي و ميزان تحصيلات، بر آگاهي از علايم و عوارض و نگرش به يايسگي تاثيرمثبت داشت، بنابراين شايد با بالا بردن سطح تحصيلات زنان جامعه در كل كشور و بهبود وضعيت اقتصادي- اجتماعي بتوان آگاهي زنان را ارتقا داد و از عواقب ناشي از عدم آگاهي جلوگيري كرد تا اين دوره بدون بروز بحران خاصي سپري شود.

Introduction: Menopause is one of four crises of women’s life that predispose for many of hormonal change. Menopause is the stage of women’s life in which ovarian function is terminated and level of estrone hormones that are secreted form ovarianes, severely reduced. Menopause accompanied with remarkable somatic and psychologic changes. The most important of these changes in long time causes evidence of cardiovascular disease, osteoporosis, bone fracture and even Alzhemier. Regarding to knowledge and attitude towards menopause and hormone replacement therapy in women can help to improve their performance and reduce the severity of these effects. Therefore, pay special attention to increase awareness and provide good service before and after the menopause. Objective: the aim of this study is to evaluate attitude and knowledge of women about menopausal symptoms, associated factors, side effects and hormone replacement therapy in menopausal periods. Material and methods: this is a cross sectional-descriptive study has done in 277 women aged 45 years or more which have been visited in hospital’s clinics at Rasht city in 2007. Data were obstetrician history and patient’s information about menopouse, its symptoms, side effect and female attitude for hormone therapy. These data were analysed by T test and Chi-square and spss10 software. Results: 32.1% of 277 women had high knowledge about predisposing factors of menopause 60.7%(168) were well informed about menopausal signs ,75.5%(209)were agreed about hormone therapy, between attitude and knowledge of inducing factors ,also attitude and knowledge of menopausal signs were direct correlation(p < 0.0001 - P < 0.0001). Among education level, socio-economic situation, less number of parity and knowledge of Predisposing factors were significant relation (P < 0.0001 - p < 0.0001 and p= 0.025) Also level of knowledge about menopausal signs, education status, socio-economic situation History of abortion and kind of contraception had significant relation (p < 0.0001 - p < 0.0001- p=0.027 and p=0.036). Education, socio-economic situation, higher age group had significant relation with hormon replacement therapy (p < 0.0001 - p < 0.0001 - and p=0.001). Conclusion: Socio-economic situation and educational level had direct effect on menopausal signs and risk factors, so by improving of women education and socio-economic situation can improve female’s awareness or passing this period of life without any crises.