تعيين سن آب زيرزميني در سفره تحت فشار استان گلستان از طريق اندازه گيري تريتيوم

Dating of groundwater in confined aquifer of Golestan Province using Tritium measurement

تنها منبع مطمين و دايمي تامين آب در مناطق خشك و نيمه خشك و كويري به‌خصوص در صورت وقوع خشك‌سالي‌ها، منابع آب زيرزميني مي‌باشد. آب‌خوان آبرفتي استان گلستان با دارا بودن از گستره وسيع، ضخامت نسبتاً زياد و نهشته هاي ناپيوسته، حجم عظيمي از آب را در خود ذخيره نموده است. آبنمود سفره تحت فشار در اين آب‌خوان نشان دهنده اضافه برداشت مي باشد. اين برداشت بي‌رويه مي تواند مشكلاتي مانند ماسه‌دهي چاه ها، پيشروي آب شور در نواحي شمالي دشت و نشست زمين در سطح دشت را ايجاد نمايد. در اين شرايط لزوم مديريت بهينه مصرف از اين آب‌خوان آشكار است. دست يابي به‌اين هدف جز با شناخت دقيق وضعيت آب‌خوان امكان پذير نخواهد بود. يكي از روش هاي نوين در مطالعه آب هاي زيرزميني استفاده از راديوايزوتوپ ها مي باشد. در‌اين مطالعه هدف تعيين سن آب زيرزميني در سطح سفره تحت فشار استان گلستان با استفاده از راديوايزوتوپ تريتيوم مي-باشد. نتايج اين پژوهش نشان داد كه تعدادي از نمونه هاي جمع آوري شده از سطح آب‌خوان داراي تغذيه جديد (سني بين 5 تا 10 سال) و بقيه مخلوطي از تغذيه جديد و تغذيه قبل از سال 1952 (سن بالاي 60 سال) مي باشند. واژه‌هاي كليدي: آب زيرزميني، راديوايزوتوپ، تريتيوم، سن سنجي، آب‌خوان تحت فشار استان گلستان

The groundwater is the most reliable and permanent source of water in arid and semi-arid regions, especially in the event of droughts. Alluvial aquifer of Golestan province having a wide area, relatively large thickness of sediments and non continuous deposits, has a large volume of water. Confined aquifer hydrograph reveals excessive consumption. This misuse can cause sand problems of wells, the salty water in the northern part of the plain and subsidence. In this situation, the necessity of the optimal management of this aquifer is obvious. For this purpose, aquifer characteristics should be known. Radioisotope dating is one of the newest methods in the field of groundwater developed based on the nuclear sciences. This study aimed to determine the age of groundwater in the confined aquifer of Golestan province using tritium radioisotope. This quantity, in turn, can be used as a tool to study flow paths, the horizontal and vertical flow rate, estimation of aquifer recharge rate, tracing of groundwater contamination, characterization of seawater intrusions and so on. This study showed that some samples collected from the aquifer have a new recharge (age 5 to 10 years) and the rest are a mix of new and before 1952 recharge (age 60 years). Keywords: Groudwater, Radioisotope, Tritium, Dating, Golestan province confined aquifer.