اثر آموزش دانش فراشناختي بر كاهش فزون كنشي و افزايش توجه كودكان دبستاني مبتلا به‌فزون كنشي و اختلال نارسايي توجه

The effectiveness of meta-cognitive knowledge on reduced hyperactivity and improved attention in children afflicted with attention deficit and hyperactivity disorder (ADHD) in the primary school

هدف: به دليل تاثير نامطلوب اختلال نارسايي توجه و فزون كنشي(ADHD) بر رشد استعدادهاي ذهني و مهارت هاي اجتماعي- عاطفي كودكان، براي درمان اين مشكل مداخلات روان شناختي مختلفي پيشنهاد شده است. هدف پژوهش حاضر بررسي اثر آموزش دانش فراشناختي بر كاهش فزون كنشي و افزايش توجه كودكان مبتلا به نارسايي توجه و فزون كنشي بود. روش: جامعه آماري اين پژوهش را دانش‌آموزان ابتدايي مبتلا به نارسايي توجه و فزون كنشي شهر اصفهان كه در سال تحصيلي92- 91 به تحصيل اشتغال داشتند تشكيل مي دادند. براي اجراي اين پژوهش، 30 كودك داراي نشانگان اين اختلال به شيوه نمونه گيري خوشه اي چندمرحله اي انتخاب و با طرح پژوهش آزمايشي، از نوع پيش آزمون- پس آزمون 15 نفرشان در گروه آزمايش و15 كودك ديگر در گروه كنترل قرارداده شدند. براي گروه آزمايش، مداخلات مربوط به آموزش دانش فراشناختي اعمال شد. ابزارهاي پژوهش شامل پرسش نامه كانرز والدين(2007) و مصاحبه باليني بود. داده‌ها با روش آماري تحليل كواريانس تجزيه و تحليل شد. يافته ها: نتايج پژوهش نشان داد كه آموزش دانش فراشناختي بر كاهش فزون كنشي و افزايش توجه كودكان داراي نارسايي توجه و فزون كنشي در مراحل پس آزمون و پيگيري موثر است. =(1،27) F 65/85 و 0001/0 > p ، 16/131 = (1،27) F و 0001/0 > p. نتيجه گيري: با توجه به اينكه فرايند فراشناختي در كودكان مبتلا به نارسايي توجه و فزون كنشي خودكار نيست، آموزش اين دانش به اين كودكان براي كاهش رفتار فزون-كنشي و افزايش تمركز و توجه طولاني تر آنها به يك تكليف مشخص بسيار مهم است

Introduction: Considering the unpleasant effects of attention deficit and hyperactivity disorder (ADHD) upon development of mental talents and social-emotional skills in children, various psychological interventions are suggested to treat this problem. The present study was designed to assess the possible effectiveness of meta-cognitive knowledge in reducing hyperactivity and improving the attention among children with ADHD. Method: This study enrolled the Isfahan primary school students afflicted with ADH, during the educational years 2012-2013. Using the multi-stage cluster sampling method, 30 children with ADHD were assigned to experimental (n=15) and control (n=15) groups. The meta-cognitive knowledge training intervention was administered to the experimental group. The applied instruments were Conner’s questionnaire (parents form), together with a structured psychological interview. Obtained data were analyzed using the covariance statistical analysis method. Results: Our findings strongly suggested the effectiveness of the meta-cognitive training in decreasing hyperactivity and improving the attention of ADHD children upon post-test and follow-up stages [F (1, 28)= 85.65, p < 0001]. Conclusion: Since the meta-cognitive process in ADHD children does not take place by default, training the afflicted children with such knowledge may be quite an effective step to reduce the hyperactivity behavior and improve their attention when dealing with specific tasks