فراتحليل پژوهش هاي انجام شده درباره «نابرابري جنسيتي»

meta - analysis of conducted researches about "inequality of genders"

مساله برابري زن و مرد از موضوعاتي است كه در دهه هاي اخير، ذهن جامعه علمي را بسيار به خود مشغول كرده است؛ صاحب نظران متعددي در اين حوزه به ايراد نظر پرداخته و در اين راستا، متفكرين اسلامي در پي تبيين مساله عدالت و برابري از منظر اسلام و نقد رويكردهاي فمينيستي برآمده اند. هم چنين، پژوهش هاي مختلفي نيز در اين حوزه انجام شده است. در اين مقاله، ضمن مروري كوتاه بر آرا مذكور با استفاده از مرور سيستماتيك، پژوهش هاي صورت گرفته در حوزه برابري جنسيتي فراتحليل گرديد. بر اين اساس، از ميان پژوهش هاي انجام شده، 20 مورد در بازه زماني دهه 80 انتخاب و بررسي شد. نتايج اين مرور نشان مي دهد كه در سطح پروبلماتيك و چرايي نابرابري، حدود 55 درصد سوالات، جنبه اجتماعي داشتند؛ 24 درصد جنبه اقتصادي و تنها حدود 21 درصد به عوامل فرهنگي پرداخته اند. در سطح عوامل موثر بر نابرابري، از ميان عوامل اجتماعي «كليشه-هاي جنسيتي»، «نظام پدرسالاري» و «جامعه پذيري جنسيتي» با 7/17 درصد، از ميان عوامل اقتصادي «اشتغال زنان» با 6/16 درصد و از ميان عوامل زمينه اي «قوميت» و «تحصيلات» با 7 درصد، بيش ترين عوامل ذكر شده بوده اند. رويكرد اتخاذ شده در تمامي موارد، رويكرد تساوي گرايانه به مقوله برابري و عدالت جنسيتي بوده است. در نتيجه به اين نكته اشاره شده كه پژوهش هاي انجام شده، به صورت فراگيري تلقي فمينيستي از برابري را مفروض گرفته‌اند. جا دارد در پژوهش-هاي آينده، با رويكردهاي بومي به مقوله عدالت جنسيتي، مولفه هاي اسلامي مبناي پژوهش قرار گيرد.

“Equality of Genders” is a subject which has occupied the minds of academic society in recent decades. Many experts have had had theories on this subject and Islamic thinkers have tried to explain justice and equality from the Islamic point of view and they have criticized feministic approaches. There have also been researches conducted in this regard. In this article we will briefly review the mentioned theories, applying systematic review, we will also analyze the conducted researches again in the field of gender equality. Therefore out of conducted researches we have selected 20 cases in 1980s. The results reveal that in problematic level and reasons of inequality about 55 percent of the questions had the social aspect, 24% had the economic aspect, and only 21% had cultural aspect. Regarding the factors affecting inequality, among social factors “Gender Clichés”, “Patriarchy” and “Gender Sociability” factors included 17.7%, among economic factors “Women’s Employment” included 14.6%, and among contextual factors “Ethnicity” and “Education” included 7% of the most important factors. The approach adopted in all cases was equality about the gender equality and justice. It was concluded that the conducted researches have thoroughly considered the feministic perception of equality and it is necessary for the future researches to consider the local approach in respect to gender justice between two genders and Islamic elements in gender justice must be taken into consideration as the basis of research.