اندازه‌گيري بهره‌وري در شركت‌هاي توليدي به‌وسيله مدل‌هاي تحليل پوششي داده‌ها (DEA)

Productivity Measuring in Companies by Date Envelopment Analysis (DEA)

اندازه‌گيري، جز عناصر اصلي چرخه بهره‌وري بوده، نقش محوري در بهبود بهره‌وري ايفا مي‌كند. در اين مقاله براي ارزيابي عملكرد شركت‌هاي توليدي، مدلي جامع با استفاده از مدل‌هاي تحليل پوششي‌ داده‌ها (DEA) و با دخالت عامل زمان در مدل‌هاي مزبور به‌عنوان واحدهاي تصميم‌گيرنده (DMU) معرفي مي‌گردد. به‌منظور يافتن مناسب‌ترين مدل از مدل‌هاي پايه‌اي DEA براي واحدهاي تصميم‌گيرنده زماني (DMUt) مدل‌هاي BCC-CCR و CCR-BCC و BCC و CCR براساس دو عامل واقع‌بينانه بودن و توان سنجش در يك شركت توليدي بزرگ مورد آزمون قرار گرفته و مدل CCR براي اين منظور مناسب‌تر از ساير مدل‌ها تشخيص داده شده است. با استفاده از مدل‌هاي DEA كه از دقت و صحت بالايي به‌دليل‌ استفاده از رويكرد رياضي برخوردارند، اندازه‌گيري واحدهاي غيرمشابه در قالب DMUt با روشي خاص فراهم مي‌شود. در اين پژوهش از نهاده‌ها و ستانده‌هاي غيرمحسوس براساس دوره‌هاي زماني ماهيانه استفاده شده و به‌وسيله مدل‌هاي CCR و رتبه‌بندي كامل (AP) كارخانجات مختلف تحت نظارت شركت مزبور كه توليدات مختلفي دارند با يكديگر مقايسه شده و به اين ترتيب امكان مقايسه واحدهاي غيرمشابه كه يكي از محدوديت‌هاي مدل‌هاي DEA است با روشي خاص ميسر گرديده است. اين وسيله، ابزار مناسبي‌براي كنترل‌و ارزيابي‌عملكرد شركت‌هاي‌زيرمجموعه‌يك شركت‌مركزي (Holding Company) را فراهم نموده و امكان تخصيص صحيح مديران به شركت‌ها و توزيع پاداش و كارانه بين آن‌ها را براساس عملكرد امكان‌پذير مي‌سازد.

Measuring is one of the important elements in productivity cycle and plays a prominent part in improving productivity. In this study for measuring operation of manufacturing companies, a comprehensive model is introduced by using Data Envelopment Analysis models (DEA) and intervention of time factor in the mentioned models as a Decision Making Units (DMU). For finding the most reasonable model among basic DEA models for Time Decision Making Units (DMUt) we have examined BCC- CCR, CCR-BCC ,BCC,CCR models based on two factors, real insight and evaluation power in a big manufacturing company and for this purpose, CCR model has been considered more reasonable than the other models . By using DEA models that due to their mathematic approach are very accurate and exact, measuring uncongenial units in framework of DMUt with a special method will become available. In this research tangible inputs and outputs have been used based on monthly time period and by taking advantage of CCR models and full classification of (AP), various factories under supervision of captioned company that produce various products, have been compared to each other and in this way comparing uncongenial units that is one of the obstacles of DEA models has become available in a special method. This mean has made available reasonable tool for control and evaluate the operation of companies that are sub company of a Holding company and also proper appropriation of managers for companies and distribution bonus and rewards among them based on their operations.