مديريت دانش ديني (دين‌بنيان): طرح مسيله «مديريت دانش» در «تمدن ديني»

Religious Knowledge Management (Religion Based); Discussing the Issue of Knowledge Management in Religious Civilization

هدف اين مقاله طرح مسيله مورد نياز در تمدن ديني با نام «مديريت دانش ديني (دين‌بنيان)» است. در بيست سال اخير، مطالعاتي با نام «مديريت دانش» شكل گرفته و ظرفيت‌هاي نظري و عملي آن آشكار شده است. با معرفي اين مسيله، در جستجوي پاسخي براي اين سوال هستيم كه آيا مي‌توان به نحو مطلوب از تجربه‌هاي دانش مديريت در تاسيس ميان رشته‌هاي جديد، مانند مديريت دانش براي تمدن ديني نيز بهره‌برداري كرد و رشته‌هاي نوين مديريتي متناسب با نيازهاي فرهنگي و تمدني جامعه مسلمانان را تاسيس نمود؟ اين مسيله با مسيله پيچيده ديني نمودن علوم پيوند مي‌خورد. اين‌گونه به نظر مي‌رسد كه طرح درست اين مسيله، مي‌تواند زمينه همكاري پژوهشگران حوزه مديريت، به‌ويژه محققان مطالعات مديريت ديني را فراهم آورد. مديريت دانش و بازتعريفي از آن در تمدن ديني براساس مبادي و مباني مورد نظر دينِ اسلام، و نيز سنّت‌هاي دانشي دانشمندان جهان اسلام، مي‌تواند سرآغاز نگرشي جديد در قلمرو مديريت و تدبير امور مسلمانان باشد و افق‌هاي جديدي را بر روي عالمان و عاملان مديريت بگشايد. در مقاله از الگوي روش‌شناختي شكل‌گيري مسايل و نظريه‌ها در يك تمدن استفاده شده است و از نظر محتواي تحليلي و توصيفي بر مبناي مدل، سِفْرهاي چهارگانه (اَسفار اربعه) به عنوان مدل پايه تمدن ديني و براساس اصول و مباني پانزده‌گانه اين تمدن است. اين اصول و مباني از انديشه‌هاي حضرت آيت‌اللّه جوادي آملي اقتباش شده‌اند.

The purpose of this paper is to discuss the issue necessary for religious civilization called religious knowledge management (religion based). In the last twenty years, some studies under the title of knowledge management have been performed and the theoretical and practical potentials of these studies have revealed. Raising this issue we tried to answer this question that whether it is possible to use effectively from the knowledge of management to establish the new interdisciplinary studies such as knowledge management for religious civilization so that modern management courses which meet the needs of Muslim society in the field of culture and civilization can be founded. This issue linked with the complex problem of making sciences religious. So it seems that the proper presentation of the issue can provide the cooperation of management scholars and researchers especially the researchers of religious studies of the management. Knowledge management and its redefinition in religious civilization based on the foundations and principles presumed by Islam and knowledge traditions of Islamic worldʹs scholars can prelude a new approach in the management of Muslim affairs and opens new horizons on scholars and practitioners of management. In this paper the methodological pattern required for formation of problems and theories in a civilization have been used. From the viewpoint of descriptive and analytical content, four journeys of the intellect (asfar al-‘aqliyya al-arba‘a) was the basic model of religious civilization including fifteen principles of such a civilization. These principles have been adapted from the ideas of Ayatollah Javadi Amoli.